Η απόκριση του ανοσοποιητικού στη φυματίωση (TB)
διαδραματίζει θεμελιώδη ρόλο στην έκβαση της λοίμωξης από το Mycrobacterium
tuberculosis. Είναι σαφές ότι το ανοσοποιητικό σύστημα αντιδρά αποτελεσματικά
στη πλειοψηφία των λοιμώξεων. Αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές στην περίπτωση της
φυματίωσης, όπου οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν μολυνθεί από τον βάκιλο της
φυματίωσης δεν αναπτύσσουν την ασθένεια ποτέ στη διάρκεια της ζωής τους. Όμως,
παρόλο που η ανοσία η μεσολαβούμενη από τα κύτταρα των ξενιστών είναι αρκετή
ώστε να ελέγξει την εξέλιξη της νόσου, πολλές φορές αποτυγχάνει να επιτύχει
απόλυτη εκρίζωση και ως εκ τούτου, δυο δισεκατομμύρια μολυσμένα άτομα υποφέρουν
από την λανθάνουσα μορφή της φυματίωσης (LTBI).
Όπως και σε άλλες ενδοκυττάριες λοιμώξεις, η πρωταρχική
προστατευτική απόκριση του ανοσοποιητικού είναι η κυτταροδιαμεσολαβούμενη και
όχι η μεσολαβούμενη από αντισώματα ανοσία. Το M. tuberculosis βρίσκεται εντός
του μακροφάγου και είναι σχετικά ανθεκτικό σε μικροβιοκτόνους μηχανισμούς που
καταπολεμούν αποτελεσματικά άλλα φαγοκυτταρωμένα βακτηρίδια. Σε αυτό οφείλεται
εν μέρει η ικανότητα των βακίλων της φυματίωσης να αποφεύγουν την ενεργοποίηση
των μακροφάγων που συμβαίνει από την IFN-γ και IL-12. Επιπρόσθετα, οι
ανεπάρκειες της IL-12 ή της IFN-γ, ή των υποδοχέων τους, καθιστούν το άτομο
ακόμη πιο ευαίσθητο στις μυκοβακτηριδιακές λοιμώξεις.
Έχουν γίνει προσπάθειες να αξιοποιηθεί η απόκριση των
Τ-κυττάρων για ταχεία διάγνωση της λοίμωξης από Μ. Tuberculosis, μέσω των προσδιορισμών ιντερφερόνης (ΙFΝ) -γ. Αυτές οι
δοκιμασίες βασίζονται στο γεγονός ότι Τ-κύτταρα ήδη ευαισθητοποιημένα με
φυματικά αντιγόνα θα παράγουν ΙFΝ-γ όταν εκτίθενται εκ νέου
σε μυκοβακτηριδιακά αντιγόνα. Επομένως
μια υψηλή παραγωγή IFN-γ υποτίθεται ότι συσχετίζεται με τη λοίμωξη από την ΤΒ.
Η εξέταση QuantiFERON®-TB
Gold (QFT-G) είναι μια εξέταση ολικού αίματος για χρήση ως βοήθεια στη
διάγνωση της λοίμωξης από M. tuberculosis, συμπεριλαμβανομένης της λανθάνουσας
φυματιώδους λοίμωξης (LTBI) και της ενεργού φυματίωσης (TB). Η εξέταση αυτή εγκρίθηκε από την FDA το 2005.
Οι πρώτες δοκιμασίες ΙFΝ έκαναν χρήση κεκαθαρμένου παραγώγου πρωτεΐνης (PPD) ως
διεγερτικού αντιγόνου. Πιο πρόσφατες δοκιμασίες, χρησιμοποιούν αντιγόνα που
είναι ειδικά για το Μ. tuberculosis, όπως το ESAT6 και το CFP10,
πρωτεϊνικά αντιγόνα που κωδικοποιούνται από γονίδια που βρίσκονται στο
γονιδίωμα του M. tuberculosis και είναι πολύ πιο ειδικά από το PPD, επειδή δεν είναι κοινά με το Mycrobacterium bovis
bacillus Calmette-Guerin (BCG) ή τα περισσότερα μη φυματιώδη μυκοβακτηρίδια
(NTM) με εξαίρεση τα Mycrobacterium
marinum, Mycrobacterium sulzgai και Mycrobacterium kansassi . Έτσι, αυτές
οι εξετάσεις παρέχουν μια εναλλακτική λύση που πλεονεκτεί έναντι της δερματικής
δοκιμασίας φυματίνης με τα ψευδώς θετικά αποτελέσματα της, ειδικά σε
εμβολιασμένα με BCG άτομα και σε περιοχές με υψηλή συχνότητα (δεν διακρίνει την
ενεργό νόσο από τη λανθάνουσα).
Η QFT-G προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα σε σύγκριση με την
TST, συμπεριλαμβανομένης της αυξημένης ειδικότητας όσον αφορά άτομα που έχουν
εμβολιαστεί με BCG και την εξάλειψη της ανάγκης για δεύτερη επίσκεψη για να
διαβαστεί η TST. Αυτοί που παρέχουν έλεγχο της φυματίωσης θα πρέπει να
καθορίσουν εάν η QFT-G θα αντικαταστήσει
την TST ή θα χρησιμοποιηθεί για την επιβεβαίωση των θετικών αποτελεσμάτων TST.
Οι εκτιμήσεις θα περιλαμβάνουν το κόστος, τη σκοπιμότητα, τους ρυθμούς μέτρησης
TST και τη διαθεσιμότητα της εξέτασης. Το μέγιστο όφελος από την QFT-G είναι
πιθανό να παρουσιάζεται:
1) σε άτομα που έχουν εμβολιαστεί με BCG
2) σε πληθυσμούς με ανεπαρκή ρυθμό τήρησης της ανάγνωσης του
TST
3) και σε χώρους όπου η εξασφάλιση της ποιότητας και η
κατάρτιση που αφορά τις δερματικές δοκιμασίες φυματίνης είναι ανεπαρκής ή
ελλιπής
Η QFT-G, όπως και η
TST, δεν μπορούν να διαφοροποιήσουν την ενεργό λοίμωξη της φυματίωσης από τη
λανθάνουσα.
Η διάγνωση της LTBI απαιτεί να αποκλειστεί η ενεργός νόσος
της φυματίωσης με κλινικοεργαστηριακή ιατρική αξιολόγηση, η οποία θα πρέπει να
περιλαμβάνει:
1) τον έλεγχο συμπτωμάτων και σημείων
2) την ακτινογραφία θώρακος
3) και, όταν ενδείκνυται, την εξέταση των πτυέλων ή άλλων
κλινικών δειγμάτων για την παρουσία του M. tuberculosis
Όπως και με το
αρνητικό αποτέλεσμα της TST, τα αρνητικά αποτελέσματα μιας QFT-G δεν θα πρέπει
να χρησιμοποιούνται μεμονωμένα για να αποκλείσουν τη λοίμωξη από M.
tuberculosis σε άτομα με συμπτώματα ή σημεία που υποδηλώνουν ενεργό ή
λανθάνουσα νόσο ΤΒ. Η παρουσία συμπτωμάτων ή σημείων που υποδηλώνουν νόσο
ΤΒ αυξάνει την πιθανότητα ύπαρξης λοίμωξης από M. tuberculosis και οι συνθήκες
αυτές μειώνουν την προγνωστική αξία ενός αρνητικού αποτελέσματος QFT-G ή TST. Η
ιατρική αξιολόγηση αυτών των ατόμων θα πρέπει να περιλαμβάνει:
- ιστορικό και φυσική εξέταση
- ακτινογραφία θώρακος
- βακτηριολογικές μελέτες με επίχρισμα και καλλιέργεια
- ορολογικό έλεγχο για τον ιό της ανθρώπινης
ανοσοανεπάρκειας (HIV)
- και, όταν ενδείκνυται, άλλες δοκιμές ή μελέτες (πχ μοριακές
τεχνικές κ.α.)
Οι IGRAs είναι δυναμικές δοκιμασίες και συμβαίνουν
μετατροπές και αναστροφές όταν ολοκληρωθεί η σειρά των εξετάσεων. Αυτό έχει
αποδειχθεί ότι συμβαίνει μέσω των επαφών των ανθρώπων καθώς και με τους
εργαζόμενους στον τομέα της υγείας. Δεν υπάρχει ομοφωνία ως προς το ποιος είναι
ο καλύτερος ορισμός για τη μετατροπή. Οι
αναστροφές στην QFT ορίστηκαν ως IFN-γ ⩾ 0.35 από την αρχική τιμή της μέτρησης και τιμή IFN-γ < 0.35 IU/ml κατά την περίοδο παρακολούθησης μετά τη θεραπεία.
α) Ορισμένες αναστροφές μπορεί να αντανακλούν την εκρίζωση
της λοίμωξης από την ΤΒ (αυτόματη ή λόγω θεραπείας)
β) Ορισμένες αναστροφές μπορεί να οφείλονται απλώς σε
βιολογικές παραλλαγές μεταξύ των θετικών στις IGRA ατόμων
γ) Και ορισμένες αναστροφές μπορεί να οφείλονται σε
μεταβλητότητα στις εργαστηριακές και στις εξεταστικές μεθόδους και παραμέτρους
δ) Άλλες μελέτες πρότειναν ότι οι αποκρίσεις IGRA είναι
έμφυτα παροδικές και γενικά απαιτούν συνεχή έκθεση σε αντιγόνα της φυματίωσης
για τη διατήρηση υψηλών ποσοτικών επιπέδων. Υποστηρίζουν ότι οι αναστροφές
μπορεί απλώς να αντικατοπτρίζουν τον κύκλο ζωής του Μ. Tuberculosis, όπου το
μυκοβακτηρίδιο εισέρχεται σε αδρανή κατάσταση (λανθάνουσα) στην οποία δεν
μπορεί να εκκρίνει αξιόπιστα αντιγόνα όπως το ESAT-6 και το CFP- 10, αλλά
εκκρίνει άλλα αντιγόνα (τα οποία δεν χρησιμοποιούνται στις διαθέσιμες IGRAs)
οπότε η εξέταση είναι αρνητική. Εναλλακτική άποψη είναι ότι, το ESAT-6 και το
CFP-10 μπορεί να εκκρίνονται με διαλείπουσα συχνότητα κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής του Μ.
Tuberculosis, γεγονός που μπορεί εν μέρει να εξηγήσει τις διακυμάνσεις με την
πάροδο του χρόνου (λανθάνουσα ή ενεργός με ποικίλο αποτέλεσμα εξέτασης). Αυτές
οι υποθέσεις αξίζουν περαιτέρω μελέτη.
Η μελέτη αυτή σχεδιάστηκε για να αξιολογήσει το ρόλο των εξετάσεων
Quantiferon TB gold ως μία από τις
δοκιμασίες απελευθέρωσης ιντερφερόνης-γ (IGRAs) για την παρακολούθηση της
αποτελεσματικότητας της θεραπείας κατά της φυματίωσης σε ασθενείς με ενεργό
φυματίωση.
Τριάντα ασθενείς με ενεργό πνευμονική φυματίωση συμμετείχαν
σε αυτή τη μελέτη από τον Αύγουστο του 2009 έως τον Φεβρουάριο του 2010 και η
μελέτη πραγματοποιήθηκε στο νοσοκομείο OMRANYA Chest, όπου οι ασθενείς με ενεργό φυματίωση
προσέρχονταν στα εξωτερικά ιατρεία του.
Οι συμμετέχοντες αποτελούνταν από 18 άνδρες και 12 γυναίκες.
Οι ηλικίες τους κυμαίνονταν μεταξύ 17 και 87 ετών (μέσος όρος ± SD = 38 ± 20,2)
Υπήρξαν ασθενείς που εξαιρέθηκαν.
Όλοι υποβλήθηκαν σε:
1-Λήψη ιστορικού που περιλάμβανε ερωτηματολόγιο
2-Κλινική εξέταση
3-Εργαστηριακές εξετάσεις
4-Ακτινογραφία θώρακος
1-Λήψη ιστορικού που περιλάμβανε ερωτηματολόγιο
2-Κλινική εξέταση
3-Εργαστηριακές εξετάσεις
4-Ακτινογραφία θώρακος
5-Μικροβιολογικές
εξετάσεις:
- Εξέταση άμεσου
επιχρίσματος για οξεάντοχο με χρώση Ziehl-Neelsen:
Κατά την πρώτη επίσκεψη: κατά την εξέταση
2η επίσκεψη: 2 μήνες αργότερα
3η επίσκεψη: 6 μήνες αργότερα
- Ενοφθαλμισμό σε μέσο
καλλιέργειας για απομόνωση του Mycobacterium tuberculosis (μέσο
Lowenstein-Jensen)
Όλοι οι ασθενείς στην ομάδα μελέτης υποβλήθηκαν σε
καλλιέργεια χρησιμοποιώντας μέσο Lowenstein-Jensen (L-J) τη στιγμή της
εξέτασης.
- Η εξέταση IFN-γ
ολικού αίματος, το QuantiFERON®-TB Gold
Όλοι οι ασθενείς στην ομάδα μελέτης υποβλήθηκαν σε εκτίμηση
του QuantiFERON-TB Gold:
Κατά την πρώτη επίσκεψη: κατά την εξέταση
2η επίσκεψη: 2 μήνες αργότερα.
3η επίσκεψη: 6 μήνες αργότερα.
Το Quantiferon-TB
Gold In-Tube (ΙΤ) είναι ένα in vitro διαγνωστικό τεστ που χρησιμοποιεί
πεπτιδικό κοκτέιλ που προσομοιώνει τις πρωτεΐνες ESAT-6, CFP-10 και TB7.7 για
να διεγείρει λεμφοκύτταρα σε ηπαρινισμένο ολικό αίμα. Έτσι εκκρίνεται
ιντερφερόνη-γ και η ανίχνευση της με μέθοδο ELISA χρησιμοποιείται για την ταυτοποίηση
in vitro αποκρίσεων στα πεπτιδικά αντιγόνα που σχετίζονται με τη λοίμωξη με M.
tuberculosis (που υπάρχουν στο τοίχωμα των σωληναρίων). Η ανίχνευση και η
επακόλουθη ποσοτικοποίηση της ΙFΝ-γ
αποτελεί τη βάση αυτής της δοκιμής σε άτομα που έχουν μολυνθεί από
μικροοργανισμούς του συμπλέγματος του M. tuberculosis.
Η μελέτη μας δείχνει
ότι οι αλλαγές στις αποκρίσεις της IFN-γ με τη θεραπεία είναι εξαιρετικά
σημαντικές. Τα αποτελέσματα της εξέτασης QFT- G IT συσχετίζονται με τα
αποτελέσματα του μικροβιολογικού επιχρίσματος πτυέλων για οξεάντοχα, της
καλλιέργειας και του κλινικού αποτελέσματος. Η προοδευτική μείωση της απόκρισης (IFN) -γ που μετράται με τη δοκιμασία
QFT G IT αντικατοπτρίζει τη μείωση του μυκοβακτηριδιακού φορτίου μετά από
επιτυχή αντιφυματιώδη θεραπεία.
Η παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας κατά
της φυματίωσης είναι ζωτικής σημασίας για τον καλύτερο έλεγχο της εξάπλωσης της
λοίμωξης από MTB. Οι IGRAs είναι νέες έμμεσες αιματολογικές εξετάσεις για λοιμώξεις
από Μ. Tuberculosis και ένας πολλά υποσχόμενο δείκτης μυκοβακτηριδιακού φορτίου και δραστικότητας της νόσου.
Κατά την πρώτη
επίσκεψη κάποια άτομα σε αυτή τη μελέτη έδειξαν αρνητική καλλιέργεια,
γεγονός που μπορεί να οφείλεται είτε σε έντονη απολύμανση του δείγματος είτε
στα MOTT (μυκοβακτηρίδια εκτός της φυματίωσης). Κλινικά, στους περισσότερους
ασθενείς με ΜΟΤΤ λοιμώξεις αρχικά υπάρχει υποψία ότι έχουν M. tuberculosis και
αντιμετωπίζονται ως τέτοιοι. Στη μελέτη αυτή δεν επιβεβαιώσαμε την παρουσία
ΜΟΤΤ στις καλλιέργειες των ασθενών μας με θετικό επίχρισμα πτυέλων.
Κάποια άτομα έδειξαν θετικό τεστ QuantiFERON και άλλα άτομα
έδειξαν αρνητικά αποτελέσματα. Εξηγήθηκε γιατί το αρνητικό αποτέλεσμα του
QuantiFERON®-TB Gold IT δεν αποκλείει την πιθανότητα λοίμωξης από M.
tuberculosis ή ενεργού νόσου της φυματίωσης λέγοντας ότι τα ψευδώς αρνητικά
αποτελέσματα θα μπορούσαν να οφείλονται στο στάδιο της μόλυνσης (π.χ. δείγμα
που ελήφθη πριν από την ανάπτυξη της κυτταρικής ανοσολογικής αντίδρασης),
συν-νοσηρές καταστάσεις που επηρεάζουν τις ανοσολογικές λειτουργίες, εσφαλμένο
χειρισμό των σωληναρίων συλλογής αίματος μετά την αιμοληψία, μη ορθή διεξαγωγή
της δοκιμής ή άλλες ανοσολογικές μεταβλητές.
Τα αποτελέσματα έδειξαν επίσης μη μετατροπή θετικών
επιχρισμάτων πτυέλων σε τρία άτομα στο τέλος των δύο μηνών θεραπείας. Αυτό
μελετήθηκε και διαπιστώθηκε ότι σχετίζεται σημαντικά με ηλικία μεγαλύτερη ή ίση
των 40 ετών και την παρουσία πολυάριθμων βακίλων (3+) στα επιχρίσματα πτυέλων
πριν από τη θεραπεία. Οι ασθενείς με αυτούς τους παράγοντες στους οποίους δεν
υπάρχει μετατροπή μετά από δύο μήνες θεραπείας πρέπει να λαμβάνουν πλήρως
εποπτευόμενη θεραπεία σε όλη τη διάρκειά της έτσι ώστε να αποφεύγεται
ειδικότερα η μη τήρηση της θεραπείας.
Επίσης ένας ασθενής παρουσίασε επίμονο θετικό αποτέλεσμα της
Quantiferon παρά τη μετατροπή του πτυέλου από θετικό σε αρνητικό.
Οι μελετητές απέδωσαν τους λόγους για τους οποίους οι
ανοσολογικές αποκρίσεις ακόμη και σε ειδικά αντιγόνα (ESAT-6 και CFP-10) μπορεί
να μην έχουν πέσει κάτω από το προκαθορισμένο επίπεδο της θετικότητας της
εξέτασης μετά από θεραπεία κατά της φυματίωσης σε έκθεση σε περιβαλλοντικά
μυκοβακτηρίδια που συνήθως συναντώνται σε τροπικές περιοχές, μερικά από τις
οποίες μοιράζονται τα γονίδια ESAT-6 και CFP-10. Προτάθηκε επίσης ότι μπορεί να
υπάρχει παραλλαγή μεταξύ των ατόμων στη δύναμη της απόκρισης της IFN-γ που
μπορεί εν μέρει να εξηγηθεί από γενετικούς πολυμορφισμούς στον ξενιστή.
Όταν αξιολογήσαμε την ευαισθησία και την ειδικότητα των
ασθενών κατά τη διάρκεια της θεραπείας στη δεύτερη
επίσκεψη, η ειδικότητα της QFN-G-IT ήταν 95% και η ευαισθησία ήταν 100%.
Συγκρίναμε τη σχέση μεταξύ των αποτελεσμάτων της Quantiferon
και της Z-N στην
τρίτη επίσκεψη, και βρέθηκε μια
στατιστικά σημαντική σχέση μεταξύ Quantiferon και Z-N. Τρεις περιπτώσεις με θετική Z-N έδειξαν θετική Quantiferon. Είκοσι περιπτώσεις με αρνητική Z-N εμφάνισαν
αρνητική Quantiferon. Επισημάνθηκαν δύο περιπτώσεις:
α) Ένας από αυτούς τους ασθενείς έδειξε θετικό Quantiferon
με αρνητικό αποτέλεσμα AFB και θεωρήθηκε ως ψευδώς θετικό αποτέλεσμα της
δοκιμασίας QuantiFERon.
β) Η άλλη περίπτωση, έδειξε θετική Z-N και αρνητική Quantiferon τονίζοντας το
γεγονός ότι δεν είναι όλα τα θετικά επιχρίσματα Z-N απαραίτητα και M. tuberculosis αλλά θα
μπορούσε επίσης να είναι MOTT τονίζοντας ξανά το ρόλο των καλλιεργειών για την
ακριβή διάγνωση της πνευμονικής φυματίωσης και της διαφοροποίησης μιας τυπικής
λοίμωξης ΤΒ από μια άτυπη φυματιώδη λοίμωξη.
Συζητήθηκε η αλλαγή με την πάροδο του χρόνου στα
αποτελέσματα του Quantiferon κατά τις τρεις επισκέψεις. Υπήρξε στατιστικά
σημαντική μείωση του αριθμού των θετικών περιπτώσεων κατά τη δεύτερη επίσκεψη όπως
και κατά τη σύγκριση των αποτελεσμάτων της πρώτης επίσκεψης με την τρίτη επίσκεψη
μετά από 6 μήνες (τέλος της περιόδου μελέτης) δηλαδή υπήρξε σημαντική μείωση
του αριθμού των θετικών περιπτώσεων QFT-G από 24 θετικούς από τους 29 ασθενείς
στην πρώτη επίσκεψη έως 4 θετικούς στους 25 ασθενείς στην τρίτη αντίστοιχα. Οι 21 στους 25 ασθενείς (84%) που έγιναν
αρνητικοί στο QFT-G στο τέλος της μελέτης είχαν πλήρη κλινική και
μικροβιολογική αποκατάσταση της νόσου της φυματίωσης.
Σύμφωνα με κάποιους ερευνητές οι αποκρίσεις των Τ κυττάρων
γενικά, ιδιαίτερα οι ασθενώς θετικές αποκρίσεις τους, τείνουν να παρουσιάζουν
διακυμάνσεις με την πάροδο του χρόνου, ακόμη και απουσία ειδικής θεραπείας.
Άλλοι επίσης έδειξαν ότι μια in vitro ανοσοδιαγνωστική δοκιμασία που βασίζεται
στην απόκριση στα ESAT-6 πεπτίδια μπορεί να ανιχνεύσει μια άνοδο σε ασθενείς
που δεν ανταποκρίνονται στη θεραπεία. Μία πιθανή εξήγηση είναι ότι η έκκριση
ειδικών πρωτεϊνών από το Μ. Tuberculosis, όπως η ESAT-6, απαιτεί μεταβολικά
δραστικούς και ζώντες βακίλους και έτσι τα Τ κύτταρα που παράγουν IFN-γ ειδική
για επιλεγμένα πεπτίδια ESAT-6 είναι παρόντα σε υψηλή συχνότητα κατά τη
διάρκεια την ενεργούς φάσης της αναπαραγωγής των βακτηρίων. Έχει δειχθεί ότι
αυτά τα Τ κύτταρα παραμένουν προενεργοποιημένα ίη νίνο και ικανά για γρήγορη
δραστική λειτουργία στη συνέχεια. Ωστόσο, μετά την λήψη αποτελεσματικής
θεραπείας, το Μ. Tuberculosis σταματά να αντιγράφεται ενεργά και η συχνότητα
των Τ κυττάρων που είναι ειδικά για αυτά τα πεπτίδια μειώνεται δραματικά και
συνεπώς δεν ανιχνεύεται με αυτόν τον in vitro ανοσοδιαγνωστικό προσδιορισμό
(θεραπευθείσα ΤΒ με αρνητικό προσδιορισμό). Ωστόσο, η απόκριση μνήμης στην
πρωτεΐνη ESAT-6 παραμένει (θεραπευθείσα ΤΒ με θετικό in vitro ανοσοδιαγνωστικό
προσδιορισμό) .
Έχει προταθεί από ορισμένους μελετητές ότι η σύντομη
περίοδος επώασης (16-24 ώρες), που χρησιμοποιείται συνήθως στις IGRAs,
ανιχνεύει αποκρίσεις ενεργοποιημένων τελεστικών Τ κυττάρων που απελευθερώνουν
ταχέως IFN-γ όταν διεγείρονται in vitro με αντιγόνο. Άλλοι επίσης επιβεβαιώνουν
ότι τα μακροχρόνια ζώντα Τ κύτταρα κεντρικής μνήμης που μπορεί να είναι
λιγότερο πιθανό να απελευθερώσουν ΙFΝ-γ κατά τη διάρκεια της βραχείας περιόδου έκθεσης στο αντιγόνο
κατά την δοκιμασία IGRA, θα μπορούσαν να ανιχνευθούν μετά από μεγαλύτερη
περίοδο διέγερσης in vitro. Δεδομένου
ότι η απόκριση του τελεστικού Τ κυττάρου καθοδηγείται από το φορτίο του
αντιγόνου, θεωρήθηκε από κάποιους μελετητές ότι η παρουσία ενεργούς αντιγραφής
μυκοβακτηριδίων (ενεργός μη υποβληθείσα σε θεραπεία TB) σχετίζεται και με την
παράλληλη αύξηση του αριθμού των τελεστικών Τ κυττάρων. Στο πλαίσιο ενός
χαμηλού αντιγονικού φορτίου, όπως σε ασθενείς με επιτυχή αγωγή, ο αριθμός των
τελεστικών Τ κυττάρων ειδικών για το αντιγόνο Μ. Tuberculosis θα μπορούσε να
πέσει κάτω από το επίπεδο θετικοποίησης (cut-off level)
(θεραπευθείσα με αρνητικό προσδιορισμό).
Η μέση ευαισθησία της
δοκιμασίας QFT-TB στη μελέτη μας ήταν 85,9% ενώ η μέση ειδικότητα ήταν 62,6%.
Αυτά τα δεδομένα συμφωνούν με
προηγούμενες μελέτες που ανέφεραν εξαιρετικό βαθμό ευαισθησίας και ειδικότητας
της εξέτασης QFT-TB για διάγνωση της ενεργού ΤΒ. Άλλοι κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η δοκιμή QFT-TB είχε μέση ευαισθησία
86% και μέση ειδικότητα 94%. Έδειξαν ότι τα αποτελέσματα των δοκιμασιών
Quantiferon που αφορούν ασθενείς με ενεργό φυματίωση, μειώθηκαν κατά τη
διάρκεια της θεραπείας με αντιφυματικά φάρμακα. Ο ρυθμός των θετικών
αποτελεσμάτων των δοκιμασιών QFT-TB ήταν 86% κατά την έναρξη της θεραπείας, 48%
έξι μήνες αργότερα και 33% 12 μήνες αργότερα. Άλλοι επίσης ανέφεραν 81%
ευαισθησία μεταξύ 54 ασθενών, και άλλοι πάλι ανέφεραν 89% ευαισθησία μεταξύ 118
ασθενών.
Συμπερασματικά η ανάλυση των αποτελεσμάτων της δοκιμασίας
QFT-G έδειξε ότι στην πλειονότητα των ασθενών με φυματίωση στην μελέτη αυτή
υπήρξε συσχέτιση μεταξύ της έκβασης της θεραπείας και των αλλαγών της απόκρισης
με IFN-γ σε ειδικά αντιγόνα του Μ. tuberculosis. Πράγματι, για όλους τους ασθενείς που είχαν πλήρη λύση της κλινικής
νόσου και των οποίων τα μικροβιολογικά αποτελέσματα ήταν αρνητικά για το M.
tuberculosis μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας των 6 μηνών, παρατηρήθηκε
προοδευτική μείωση της απελευθέρωσης ΙFΝ-γ και το θετικό αποτέλεσμα
της αρχικής μέτρησης της QFT-G έγινε αρνητικό.
References
Palomino
Juan Carlos, Sylvia Cardoso Leão, Viviana Ritac, Tuberculosis 2007 from basic
science to patient care: 26–r27: 31: 32–34: 35:
95:102:104:157:159:164:169:488–489:505–507: 593–595 (2007).
H.L. Collins, S.H.E. KaufmannAcquired
immunity against bacteria
S.H.E. Kaufmann, A. Sher, R. Ahmed (Eds.), Immunology
of Infectous Diseases, ASM Press, Washington DC (2002),
pp. 207-221 Chapter 15
E. Jouanguy, R. Doffinger, S. Dupuis, A. Pallier, F. Altare, J.L. CasanovaIL-12
and IFNgamma in host defense against mycobacteria and salmonella in mice and
men Curr. Opin.
Immunol., 11 (1999), pp. 346-351