The
Journal of Infectious Diseases, Volume 216, Issue 5, 1 September 2017,
Μ.ΓΙΑΝΝΑΚΑΚΗ, Μ.ΠΑΝΑΓΗ, Μ.ΜΠΕΛΛΟΥ, Α.ΣΚΟΥΡΟΓΛΟΥ, Π.ΣΩΤΑΚΗΣ
Τα μυκοβακτηρίδια με μειωμένη
μεταβολική δραστηριότητα υπάρχουν σε κλινικά δείγματα, συμπεριλαμβανομένων των
πτυέλων, σε μεγάλους αριθμούς. Αυτοί ο βάκιλοι που αναπαράγονται αργά ή δεν
αναπαράγονται καθόλου είναι πιο ικανοί να αντισταθούν στα αντιφυματικά φάρμακα,
αλλά ο ρόλος τους, εάν υπάρχει, στη μετάδοση της φυματίωσης είναι λιγότερο καλά
προσδιορισμένος.
Εδώ αναφέρονται μυκοβακτηριακές
μετρήσεις μετά από χρώση με αουραμίνη ή διοξική φλουορεσκεΐνη σε ομαδοποιημένα δείγματα
πτυέλων που συλλέχθηκαν κατά τη διάρκεια της νύχτας από τη στιγμή της διάγνωσης
35 ασθενών με ενεργό φυματίωση, οι οποίοι ήταν ισχυρά θετικοί για οξεάντοχα. Οι
στενές επαφές στις οικίες αυτών των ασθενών παρακολουθήθηκαν για 6 χρόνια.
Εντυπωσιακά, οι στενές επαφές των ασθενών με υψηλότερη αναλογία αρνητικών στην
μικροσκοπηση με διοξική φλουορεσκεΐνη μυκοβακτηριδιακών κυττάρων (θεωρητικά
απόντων ή νεκρών) ήταν σημαντικά πιο πιθανό να αναπτύξουν ενεργό φυματίωση.
Αυτό το αποτέλεσμα μπορεί να θεωρηθεί απροσδόκητο, καθώς η μικροσκόπηση με διοξική
φλουορεσκεΐνη χρησιμοποιήθηκε επιτυχώς για να παρακολουθήσει τη μυκοβακτηριδιακή
θανάτωση κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Τα
νεκρά μυκοβακτηριδιακά κύτταρα είναι θετικά για την αουραμίνη και αρνητικά για
την διοξική φλουορεσκεΐνη. Αυτά τα αποτελέσματα μπορεί να είναι λιγότερο
εντυπωσιακά για όσους είναι περισσότερο εξοικειωμένοι με τη φυματίωση, οι
οποίοι πιθανότατα θα σκεφτούν αμέσως τα λανθάνοντα αδρανή μυκοβακτηρίδια (μοιάζουν νεκρά). Έτσι, αυτή η
προσεκτική μελέτη βασισμένη στη μικροσκόπηση, με λεπτομερή παρακολούθηση, η
οποία διεξάγεται επί σειρά ετών, παρέχει κλινικά δεδομένα που υποδηλώνουν ότι ένας από τους ποικίλους φαινοτύπους του Mycobacterium tuberculosis με μειωμένη
μεταβολική δραστηριότητα είναι αρνητικός σε διοξική φλουορεσκεΐνη και μπορεί
πράγματι να είναι η πλέον λοιμογόνος μορφή. Περαιτέρω μελέτες, όπως αυτές
που διερευνούν οποιεσδήποτε συσχετίσεις μεταξύ της αναλογίας των θετικών
οξεάντοχων βακίλων (ενεργός νόσος) και FOA-αρνητικών κυττάρων (μειωμένη
μεταβολική δραστηριότητα και όχι αδρανή ή νεκρά) στις περιπτώσεις ενεργούς
φυματίωσης και της πιθανότητας θετικότητας στην δερματική δοκιμασία φυματίνης ή
στην IGRA μεταξύ των στενών επαφών τους αποτελεί μια λογική συνέχεια σε αυτό το
έργο.
Είναι ευρέως αποδεκτό ότι ένας
αδρανής φαινότυπος είναι κρίσιμος στον κύκλο ζωής του M. tuberculosis. Τα λανθάνοντα μυκοβακτηρίδια είναι ο πιθανός λόγος
για μεγάλες περιόδους υποκλινικής λοίμωξης σε πολλές περιπτώσεις επαφών με
άτομα με φυματίωση και επίσης για την
απαίτηση τέτοιου μακροχρόνιου σχήματος για την επίτευξη επιτυχούς θεραπείας. Τα
κύτταρα που υπάρχουν σε μια φυσιολογική εργαστηριακή καλλιέργεια του M. tuberculosis είναι πράγματι ορατώς
διαφορετικά από αυτά που παρατηρούνται σε δείγματα ασθενών και σε μια
προσπάθεια μελέτης αυτού του φαινοτύπου in vitro, διάφορες σχετικές μέθοδοι
καλλιέργειας έχουν εφαρμοστεί ευρέως . Η μελέτη που αναφέρεται εδώ υποδηλώνει
ότι τα μυκοβακτηριακά κύτταρα που είναι αρνητικά στη χρώση με διοξική
φλουορεσκεΐνη είναι επίσης πιο κατάλληλα για τον εντοπισμό νέων λοιμώξεων,
προφανώς επειδή επιβιώνουν περισσότερο στο περιβάλλον ή / και αντιστέκονται
αποτελεσματικότερα στην αρχική επίθεση από το ανοσοποιητικό σύστημα του
ξενιστή.
Σε αυτή τη μελέτη ένας μέσος
αριθμός των 2069 βακτηριδίων / μL χρωματίστηκε θετικά από την αουραμίνη, αλλά
μόνο ένας της τάξης των 119 βακτηρίων / μL ήταν θετικός ως προς το FOA (και για
τις δύο χρωστικές). Έτσι, η συντριπτική πλειονότητα των μυκοβακτηριδιακών
κυττάρων που χρωματίστηκαν από την αουραμίνη σε αυτή τη μελέτη ήταν FOA
αρνητικά. Οι ποσοτικές καλλιέργειες εμφάνιζαν ακόμη μικρότερη αναλογία των
θετικών για την αουραμίνη μυκοβακτηριδιακών κυττάρων. Η επίπτωση της
απολύμανσης (decontamination)
των πτυέλων, η οποία απαιτείται για να αποφευχθεί η υπερανάπτυξη άλλων ειδών
βακτηρίων, είναι δύσκολο να ποσοτικοποιηθεί, αλλά οι αναλογίες των
FOA-αρνητικών ανεπιθύμητων για καλλιέργεια βακτηρίων είναι εντυπωσιακές. Άλλοι
έχουν επίσης δείξει ότι περίπου το 90% των βακίλων στα πτύελα είναι εμμένοντα
και δύσκολα για απομόνωση στην καλλιέργεια προσθέτοντας αξιοπιστία σε αυτούς
τους αριθμούς.
Παραλλαγές στην αναλογία αυτών
των FAO-αρνητικών μυκοβακτηριδιακών κυττάρων πιθανώς επηρεάζονται από:
- την κατάσταση της νόσου του
ξενιστή
- και το λοιμογόνο
μυκοβακτηριδιακό στέλεχος
Είναι δελεαστικό να υποθέτουμε
ότι οι διαφορές στις τάσεις, για να εισέλθουν τα μυκοβακτηρίδια σε μια
λανθάνουσα κατάσταση (είτε τελείως αδρανή είτε με μειωμένη μεταβολική
δραστηριότητα), που παρατηρούνται σε ορισμένες μυκοβακτηριακές σειρές μπορεί να
είναι ένας από τους παράγοντες που εξηγούν την επιτυχή επιβίωσή τους. Η επίθεση
στους βάκιλους του M. tuberculosis
διακόπτοντας την προφανώς κρίσιμη ισορροπία μεταξύ ενεργού και λανθάνοντος
φαινοτύπου θεωρείται επίσης ένα σενάριο.
Εν κατακλείδι, τα εντυπωσιακά
ευρήματα αυτής της μελέτης, καθώς και μια μέθοδος για τον εντοπισμό των πιο
μεταδοτικών ασθενών και την υποβολή των επαφών τους σε προληπτική θεραπεία, θα
πρέπει επιπρόσθετα να τονώσουν τις προσπάθειες ώστε να αναπτυχθεί μια
πληρέστερη κατανόηση των βακτηριολογικών λεπτομερειών των αδρανών ή με μειωμένη
μεταβολική δραστηριότητα, αρνητικών στη διοξική φλουορεσκεΐνη βακτηρίων.