Τελικά, η παγκόσμια μετάδοση του ιού HIV-1 ξεκίνησε από την Ασία και όχι από την Αφρική; Και αν ναι πώς συνέβη αυτό; Στο καίριο ερώτημα για το πώς μια τοπική επιδημία ενός μολυσματικού παράγοντα μπορεί να διαδοθεί σε παγκόσμια κλίμακα, όπως συνέβη με τον ιό που προκαλεί το AIDS, απαντά μελέτη Ελλήνων επιστημόνων με επικεφαλής τον Επίκουρο Καθηγητή Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής Δημήτριο Παρασκευή, ερώτημα εξαιρετικής σημασίας για τη Δημόσια Υγεία.
Ελλείψει αποτελεσματικής πρόληψης και κάτω από ειδικές συνθήκες, τοπικές επιδημίες μπορεί εύκολα να γίνουν «παγκόσμιες», κυρίως, ως αποτέλεσμα των ανθρώπινων δραστηριοτήτων, επισημαίνεται από τη μελέτη.
Η επιδημία του AIDS έχει προέλθει από μετάδοση ιού από χιμπατζή περίπου στις αρχές του εικοστού αιώνα στην Αφρική. Από εκεί ξεκίνησε η παγκόσμια διασπορά της, περίπου στις αρχές της δεκαετίας του 1970.
Στην παρούσα μελέτη, οι ερευνητές αναδεικνύουν ένα διαφορετικό μονοπάτι μετάδοσης στην πρόσφατη ιστορία της επιδημίας HIV-1. Ο τύπος ιού CRF01_AE δημιουργήθηκε στην Κεντρική Αφρική στη δεκαετία του 1970 και στη συνέχεια έγινε διασπορά του στη Νοτιοανατολική Ασία, όπου προκάλεσε εκτενή τοπική επιδημία.
Από εκεί και πέρα, ο ιός CRF01_AE παρουσίασε παγκόσμια διασπορά με μεταδόσεις CRF01_AE να αναφέρονται στη Βόρεια Αμερική, στην Ευρώπη, στην Κεντρική και στη Δυτική Αφρική καθώς και στην Αυστραλία, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 5% των συνολικών HIV-1 μεταδόσεων.
Η γεωγραφική περιοχή από όπου συνέβη η παγκόσμια επέκταση εντοπίστηκε στη Νοτιοανατολική Ασία, και συγκεκριμένα η Ταϊλάνδη ήταν η κύρια πηγή για τις περισσότερες περιοχές του κόσμου. Η Ιαπωνία, η Σιγκαπούρη, το Βιετνάμ και άλλες Ασιατικές χώρες είχαν δευτερεύοντα ρόλο στη διάδοση του CRF01_AE.
Αντίθετα, η Κίνα και η Ταϊβάν δεν είχαν κανένα ρόλο στην διασπορά αυτής της επιδημίας.
Ποιοι είναι οι βασικοί παράγοντες στην παγκόσμια επέκταση αυτού του ιού που σχετίζεται κυρίως με ετεροφυλική μετάδοση; Οι ερευνητές θεωρούν ότι ο κεντρικός ρόλος της Νοτιοανατολικής Ασίας στην παγκόσμια διασπορά μπορεί να εξηγηθεί από το γεγονός ότι η Ταϊλάνδη αποτελεί δημοφιλή τουριστικό προορισμό που χαρακτηρίζεται από τον σεξουαλικό τουρισμό. Μια άλλη παράμετρος είναι η μετανάστευση ή οι μετακινήσεις πληθυσμού από την Ασία προς τον Δυτικό κόσμο.
Ο Επικ. καθηγητής Δ. Παρασκευής από την ομάδα των ερευνητών, σχολίασε ότι «Η μελέτη μας υπογραμμίζει τη μοναδικότητα της επιδημίας CRF01_AE που αποτελεί το μοναδικό τύπο ιού που η παγκόσμια εξάπλωσή του δεν συνέβη από την Αφρική. Ο τύπος CRF01_AE σχετίζεται κυρίως με ετεροφυλικές μεταδόσεις".
Σημειώνεται ότι η μελέτη έχει πραγματοποιηθεί στο Εθνικό Κέντρο Αναφοράς Ρετροϊών, Εργαστήριο Υγιεινής Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής με τη συνεργασία των Δ. Παρασκευή (Επίκουρος Καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής), Γ. Μαγιορκίνη (Λέκτορας Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής), Α. Χατζάκη (Καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής) και των ερευνητών Κ. Αγγελή και Ι. Μαμάη. Στη μελέτη συμμετείχαν ερευνητές συνολικά από 29 Ερευνητικά Ινστιτούτα από την Ευρώπη, το Ισραήλ και τις ΗΠΑ.