Δρ Ε.
Κωνσταντινίδου, Διευθυντρια ΕΣΥ, Μικροβιολογικό Εργαστήριο ΝΝΘΑ, Τμήμα
Φυματίωσης
To διάστημα 2012 με 2014 το Εθνικό Κέντρο Αναφοράς Μυκοβακτηριδίων
της Ελβετίας, ταυτοποίησε μια σειρά λοιμώξεων απο ταχέως αναπτυσσόμενα
μυκοβακτηρίδια σε ελβετίδες που είχαν υποβληθεί σε επεμβάσεις πλαστικής χειρουργικής
στο Μεξικό. Οι ελβετίδες είχαν ηλικία 19-52 ετών, δεν ήσαν συγγενείς, ούτε
είχαν έλθει σε επαφή μεταξύ τους και είχαν υποβληθεί σε κλινικές της Λατινικής
Αμερικής σε επεμβάσεις λιπο-αναρρόφησης, διορθώσεως του στήθους η πλαστικής του
κοιλιακού λιπους. Ανέπτυξαν όλες μετεγχειρητικώς λοιμώξεις του χειρουργικού
τραύματος από τοπική επώδυνη φλεγμονή μεχρι απόστημα εν τω βαθει που δεν
ανταποκρίθηκε στην αρχική αντιβιοτική θεραπεία. Εγιναν μικροβιολογικές και μοριακές μελέτες σε
υλικό από βιοψίες ή παροχετεύσεις από τα σημεία των μολύνσεων που ταυτοποιησαν
ταχέως αναπτυσσόμενα μυκοβακτηρίδια ως αίτιο. Εγιναν και οι κατάλληλες
δοκιμασίες ευαισθησίας σε αντιβιοτικά και αντιφυματικά φάρμακα, τα οποία
δόθηκαν στις ασθενείς σε διαφόρους συνδυασμούς. Επίσης έγιναν χειρουργικοί
καθαρισμοί και σε μερικές περιπτώσεις αφαιρέθηκαν τα προσθετικά υλικά του
στήθους. Η πλήρης παρακολούθηση και οι λεπτομέρειες δεν εγιναν όλες γνωστες στο
κέντρο αναφοράς γιατί εστάλη μόνον το υλικό, χωρίς να δεί ποτέ τις ασθενείς.
Πάντως 10 μήνες μετά εξακολουθούν να υπάρχουν ασθενείς με βλάβες του δέρματος
και υποδόριες βλάβες αλλά οι καλλιέργειες και η PCR είναι αρνητικές. Με σκοπό την μελέτη της επιδημιολογικής
σύνδεσης έγινε μοριακός έλεγχος που απέκλεισε το ενδεχόμενο η μόλυνση να
προήλθε από μιά κοινή πηγή.
Πάντως οι υγειονομικές αρχές των αντίστοιχων χωρών έχουν
ενημερωθεί.
Τα ταχέως αναπτυσσόμενα άτυπα μυκοβακτηρίδια
απομονώνονται από μια ευρεία ποικιλία πηγών του περιβάλλοντος όπως το νερό, η
λάσπη, το χώμα αλλά ακόμη και από ενέσιμα φάρμακα, αντισηπτικά διαλύματα ή χρωστικές
και έχουν ή αναπτύσσουν εκ των υστέρων ποικίλες ευαισθησίες σε αντιβιοτικα και
αντιφυματικά φάρμακα. Μεταξύ αυτών αναφέρονταν τα Μ. absessus και M. conseptionense (μέλος της ομάδος Μ. Fortuitum). Ολα έχουν αναφερθεί ότι επιπλέκουν κοσμητικές
ή ιατρικές επεμβάσεις. Το M. abscessus προκαλεί λοιμώξεις πασχόντων από χρόνιες πνευμονοπάθειες
όπως βρογχεκτασία και πνευμονική ίνωση.
Τη διετία 2003-2004 περίπου 20 Αμερικανίδες που έκαναν
λιποαναρρόφηση στον Άγιο Δομίνικο προσεβλήθησαν από M.absessus, μερικές μάλιστα στην ίδια
κλινική και από το ίδιο ακριβώς στέλεχος.
Υπάρχουν και άλλα τέτοια περιστατικά όπως μια έκρηξη
προσβολής 311 ατόμων από πλαστική στήθους και λιποαναρρόφηση στη Βραζιλία το
2004 και 2005. Πράγμα το οποίο σημαίνει ότι αυτοί οι κίνδυνοι δεν περιορίζονται
μόνον στον Άγιο Δομίνικο ούτε μόνο σε Αμερικανίδες.
Επειδή δεν δηλώνονται όλα τα περιστατικά από ταχέως
αναπτυσσόμενα μυκοβακτηρίδια στις υγειονομικές αρχές ο πραγματικός αριθμός τους
μπορεί να είναι μεγαλύτερος.
Συνιστάται σε λοιμώξεις μετά από πλαστικές χειρουργικές
επεμβάσεις να γίνεται έλεγχος για την τυχόν ανάπτυξη ταχέως αναπτυσσόμενων
μυκοβακτηριδίων και οι γιατροί πριν να χορηγήσουν αντιφυματικά να ζητούν τη
βοήθεια ειδικών για να προλάβουν την ανάπτυξη φαρμακευτικής αντοχής.
F.P.Mauer et al. Eurosurveillance, Volume 19, Issue
37 (18 September 2014).