ΔΙΑΚΙΝΗΣΗ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ ΜΕΤΑΞΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΚΑΙ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝ

Δρ ΙΩΑΝΝΑ ΜΑΡΙΝΟΥ
ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑ Α ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ
ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΜΥΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΩΝ
ΓΝΝΘΑ «Η ΣΩΤΗΡΙΑ»

Για τη διακίνηση των διαγνωστικών δειγμάτων μεταξύ των συμβαλλομένων εργαστηρίων ισχύουν τα εξής (σύμφωνα με το Π.Δ.104/1999 και με την Κοινή Υπουργική Απόφαση 52167/4683/2012 , η οποία τροποποίησε τις προηγούμενες ΚΥΑ και την εγκύκλιο «Διακίνηση διαγνωστικών δειγμάτων» Y1ΓΠ.οικ.10946/28/ 1 /2013):

Τα διαγνωστικά δείγματα όταν πρόκειται να διακινηθούν οδικώς και σιδηροδρομικώς θεωρούνται ως επικίνδυνα εμπορεύματα και κατατάσσονται στην Ομάδα 6.2 «Μολυσματικές ουσίες». Ως «επικίνδυνα εμπορεύματα» ορίζονται οι ύλες και τα αντικείμενα των οποίων η μεταφορά απαγορεύεται ή επιτρέπεται μόνο υπό ορισμένους όρους, βάσει της ανωτέρω νομοθεσίας.

Σύμφωνα με την προαναφερόμενη νομοθεσία, οι μολυσματικές ουσίες υποδιαιρούνται σε δύο κατηγορίες:

· Την Κατηγορία Α, που αφορά σε ουσίες που μεταφέρονται σε τέτοια μορφή ώστε, έκθεση σε αυτές μπορεί να προκαλέσει μόνιμη ανικανότητα, απειλή κατά της ζωής ή θανατηφόρα ασθένεια σε κατά τα άλλα υγιείς ανθρώπους ή ζώα. Μολυσματικές ουσίες που ικανοποιούν τα κριτήρια αυτά, οι οποίες προκαλούν ασθένεια σε ανθρώπουςή σε ανθρώπους και σε ζώα, θα καταχωρούνται υπό τον UN Αριθμ. 2814.Μολυσματικές ουσίες οι οποίες προκαλούν ασθένειες μόνο σε ζώα θα καταχωρούνται στον UN Αριθμ. 2900.

Ενδεικτικά παραδείγματα που πληρούν τα κριτήρια αυτά δίνονται στον  παρακάτω πίνακα.

¨     Bacillus anthracis (cultures only)

¨     Brucella abortus (cultures only)

¨     Brucella melitensis (cultures only)

¨     Brucella suis (cultures only)

¨     Burkholderia mallei - Pseudomonas mallei - Glanders (cultures only)

¨     Burkholderia pseudomalli -Pseudomonas pseudomallei (cultures only)

¨     Chlamydia psittaci - avian strains (cultures only)

¨     Clostridium botulinum (cultures only)

¨     Coccidioides immitis (cultures only)

¨     Coxiella burnetii (cultures only)

¨     Crimean-Congo hemorrhagic fever virus

¨     Dengue virus (cultures only)

¨     Eastern equine encephalitis virus (cultures only)

¨     Escherichia coli, verotoxigenic (cultures only)

¨     Ebola virus

¨     Flexal virus

¨     Francisella tularensis (cultures only)

¨     Guanarito virus

¨     Hantaan virus

¨     Hantaviruses causing hantavirus pulmonary syndrome

¨     Hendra virus

¨     Hepatitis B virus (cultures only)

¨     Herpes B virus (cultures only)

¨     Human immunodeficiency virus (cultures only)

¨     Highly pathogenic avian influenza virus (cultures only)

¨     Japanese Encephalitis virus (cultures only)

¨     Junin virus

¨     Kyasanur Forest disease virus

¨     Lassa virus

¨     Machupo virus

¨     Marburg virus

¨     Monkeypox virus

¨     Mycobacterium tuberculosis (cultures only)

¨     Nipah virus

¨     Omsk hemorrhagic fever virus

¨     Poliovirus (cultures only)

¨     Rabies virus

¨     Rickettsia prowazekii (cultures only)

¨     Rickettsia rickettsii (cultures only)

¨     Rift Valley fever virus

¨     Russian spring-summer encephalitis virus (cultures only)

¨     Sabia virus

¨     Shigella dyseteriae type 1 (cultures only)

¨     Tick-borne encephalitis virus (cultures only)

¨     Variola virus

¨     Venezuelan equine encephalitis virus

¨     West Nile virus (cultures only)

¨     Yellow fever virus (cultures only)

· Την Κατηγορία Β, που αφορά σε ουσίες που δεν πληρούν τα κριτήρια για να περιληφθούν στην Κατηγορία Α. Μολυσματικές ουσίες της Κατηγορίας Β καταχωρούνται στον UN Αριθμ. 3373.

Η συσκευασία μέσα στην οποία μεταφέρεται το δείγμα πρέπει να πληροί τις παρακάτω απαιτήσεις:

1. Να αποτελείται από τρία μέρη: α) ένα κύριο στεγανό δοχείο, β) μια δευτερεύουσα στεγανή συσκευασία και γ) μια εξωτερική συσκευασία επαρκούς αντοχής για τον όγκο, τη μάζα του και τη σκοπούμενη χρήση και με μία τουλάχιστο επιφάνεια με ελάχιστες διαστάσεις 100mmΧ100mm.

2.Αν μεταφέρονται υγρά, να υπάρχει απορροφητικό υλικό σε επαρκή ποσότητα για να απορροφά το περιεχόμενο που βρίσκεται μεταξύ του κύριου δοχείου και της δευτερεύουσας συσκευασίας.

3. Αν πολλαπλά εύθραυστα κύρια δοχεία τοποθετούνται σε μία μόνη δευτερεύουσα συσκευασία, αυτά πρέπει να τυλίγονται το καθένα ξεχωριστά, είτε να χωρίζονται, ώστε να παρεμποδίζεται η επαφή τους.

Οι οδηγίες συσκευασίας είναι ειδικές του τύπου P 650 (τριπλή συσκευασία με προδιαγραφές να αντέχει σε υψηλές πιέσεις, σε πτώση από ύψος, θερμοκρασίες από -40°C έως 55 °C).


4. Να φέρει εύκολα ορατή και ευανάγνωστη σήμανση σχετικά με την επικινδυνότητα του μεταφερόμενου υλικού. Το σήμα που παρουσιάζεται παρακάτω θα πρέπει να έχει ελάχιστες διαστάσεις 50mm επί 50mm και φόντο αντιθέτου χρώματος. Το πλάτος της γραμμής να είναι τουλάχιστο 2mm και τα γράμματα και οι αριθμοί τουλάχιστο ύψους 6mm. Η κατάλληλη ονομασία φορτίου «ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΟΥΣΙΑ, ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Β», ύψους τουλάχιστο 6mm, θα αναγράφεται δίπλα στο κάτωθι διαμαντόσχημο σήμα.

5. Τα προς μεταφορά διαγνωστικά δείγματα πρέπει να συνοδεύονται από τεκμηριωμένα έντυπα μεταφοράς ,τα οποία θα περιέχουν γραμμένες με ευανάγνωστο τρόπο πληροφορίες σχετικά με τις μεταφερόμενες ουσίες, όπως τον αριθμό UN, την κατάλληλη ονομασία φορτίου αποστολής, την ονομασία, τη διεύθυνση και τον αριθμό τηλέφωνου του αποστολέα και του παραλήπτη.

6.Επιπλέον, όσον αφορά στη διακίνηση διαγνωστικών δειγμάτων υφίσταται και νομοθεσία του Υπουργείου Υγείας, και συγκεκριμένα το Π.Δ. 84/2001 (σχετ. 5), το οποίο απαγορεύει τη διακίνηση αυτών των δειγμάτων εκτός των εγκαταστάσεων όλων των ιδιωτικών φορέων παροχής υπηρεσιών Π.Φ.Υ., για τη διενέργεια αναλύσεων από εργαστήρια τρίτων προσώπων (φασόν). Ωστόσο, προβλέπεται εξαίρεση μόνο όταν πρόκειται για εντελώς εξειδικευμένες ή δαπανηρές εξετάσεις, που εκφεύγουν της ύλης του μέσου εργαστηρίου. Στη συγκεκριμένη περίπτωση ο ιδιωτικός φορέας Π.Φ.Υ. (εργαστήριο) οφείλει να ενημερώσει την άδεια λειτουργίας του, και να υποβάλλει για το σκοπό αυτό στην αρμόδια Υπηρεσία (της οικείας Περιφερειακής Ενότητας) έγγραφη αίτηση με κατάλογο των παραπάνω εξετάσεων, για τη διενέργεια των οποίων θα έχει τη δυνατότητα να αποστέλλει τα δείγματα αίματος σε άλλο φορέα ή συνεταιρισμό φορέων Π.Φ.Υ. που έχει νόμιμη άδεια να εκτελεί τις εξετάσεις αυτές.

7. Η μεταφορά βιολογικού υλικού πρέπει να ανατίθεται σε φορείς και εταιρείες που είναι πιστοποιημένοι να εκτελούν τέτοιου είδους δραστηριότητα. Τα οχήματα μεταφοράς είναι πιστοποιημένα από ειδική επιτροπή του ΥΥΚΑ και Υπ. Μεταφορών και φέρουν κατάλληλο εξοπλισμό για ορθή συντήρηση βιολογικού υλικού (θάλαμος ψύξης/κατάψυξης, καταγραφικό θερμοκρασίας) καθώς και για αντιμετώπιση έκτακτων περιστατικών(π.χ. διαρροή) σύμφωνα με τη νομοθετική πρόβλεψη στο αρθρ. 19 του Ν.3534/2007 και τις διατάξεις του Π.Δ. 346/2001 (ΦΕΚ 233/Α΄).