Δρ. Δ. Παπαβέντσης Επιμελητής Α’ Ε.Σ.Υ., Μικροβιολογικό Εργαστήριο
& Εθνικό Κέντρο Αναφοράς Μυκοβακτηριδίων, ΓΝΝΘΑ «Η ΣΩΤΗΡΙΑ»
Σύμφωνα με πρόσφατη
μελέτη που διενεργήθηκε πανευρωπαϊκά, ο έλεγχος για τα μεταδοτικά
νοσήματα σε μετακινούμενους πληθυσμούς (screening μεταναστών,
προσφύγων, αιτούμενων άσυλου κλπ), περιλαμβάνει οπωσδήποτε την ανίχνευση της
φυματίωσης. Η διάγνωση οφείλει να πραγματοποιείται τόσο στα σημεία
εισόδου στη χώρα όσο και κατά την παραμονή και διαμονή σε αυτή. Διεθνώς
καταγράφονται σημαντικές παράμετροι στον καθορισμό των
πολιτικών προσυμπτωματικού και συμπτωματικού ελέγχου των μετακινούμενων πληθυσμών σε εθνικό επίπεδο, τις οποίες εν
συντομία αναλύουμε στη συνέχεια.
Σκοπός του
ελέγχου είναι η διάγνωση τόσο της λανθάνουσας όσο και της ενεργού φυματίωσης. Από
την άποψη της δημόσιας υγείας, η ταχεία
διάγνωση και η θεραπεία της ενεργού φυματίωσης είναι απολύτως σημαντική, καθώς με τον τρόπο αυτό σταματά η αλυσίδα μετάδοσης της νόσου. Σύμφωνα με
τις κατευθυντήριες οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) ωστόσο, η
εφαρμογή προγραμμάτων ελέγχου για λανθάνουσα φυματίωση δεν αποτελεί προτεραιότητα στην οξεία φάση του μεταναστευτικού φαινομένου.
Ο προσυμπτωματικός έλεγχος για λανθάνουσα φυματίωση δεν εφαρμόζεται, εάν η μετακίνηση
από το κέντρο υποδοχής αναμένεται
στο εγγύς μέλλον, κάτι που παρατηρείται κατά
κόρον το τελευταίο χρονικό διάστημα.
Ο έλεγχος για φυματίωση περιλαμβάνει το ατομικό ιστορικό, την κλινική εικόνα, τη δερμοαντίδραση mantoux και την ακτινογραφία θώρακος. Σύμφωνα με το ECDC, εάν υπάρχει υποψία ενεργού φυματίωσης, η οριστική διάγνωση της νόσου βασίζεται στη μικροβιολογική επιβεβαίωση, που πραγματοποιείται όμως σε διαπιστευμένο για την ποιότητα των δοκιμών του εργαστήριο. Μετά την απομόνωση του στελέχους στην καλλιέργεια, ακολουθεί η δοκιμή ευαισθησίας στα αντιφυματικά φάρμακα, ιδιαίτερα εάν με βάση το επιδημιολογικό προφίλ ή τις επαφές του ατόμου, υπάρχει υποψία αντοχής. Σε όσους διαγνωσθεί η νόσος, η θεραπεία παρέχεται δωρεάν και μέχρι την ολοκλήρωσή της.
Ο έλεγχος των μεταναστών και των προσφύγων είναι ιδιαίτερα
αποτελεσματικός στα άτομα που προέρχονται από χώρες με υψηλή επίπτωση φυματίωσης. Εκτός από το πρόγραμμα
προσυμπτωματικού ελέγχου, το Σύστημα Υγειονομικής Περίθαλψης
στη χώρα υποδοχής οφείλει να είναι
εύκολα προσβάσιμο, ώστε να καθίσταται δυνατή η έγκαιρη ανίχνευση των περιπτώσεων ενεργούς
φυματίωσης. Αυτό είναι και το στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί στη
δύσκολη συγκυρία που αντιμετωπίζουμε λόγω της οικονομικής κρίσης.
Βιβλιογραφία
Kärki, T.; Napoli, C.; Riccardo, F.; Fabiani, M.; Dente, M.G.; Carballo,
M.; Noori, T.; Declich, S. Screening for Infectious Diseases among NewlyArrived Migrants in EU/EEA Countries—Varying Practices but Consensus on theUtility of Screening. Int. J. Environ. Res. Public Health 2014,
11, 11004-11014.
World Health Organization/UNHCR. Tuberculosis care and control inrefugee and displaced populations: an interagency field manual. 2nd ed. Geneva: WHO; 2007.
European Centre for Disease Prevention and Control. Expert Opinion onthe public health needs of irregular migrants, refugees or asylum seekersacross the EU's southern and south-eastern borders. Stockholm: ECDC; 2015.
Ενημερωτικό δελτίο ΚΕΕΛΠΝΟ. Σεπτέμβριος 2015 [πρόσβαση Νοέμβριος 2015]
Δείτε: ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ (ΓΙΑΤΡΟΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΕΛΛΑΔΑΣ)
European Centre for Disease Prevention and Control. Expert Opinion onthe public health needs of irregular migrants, refugees or asylum seekersacross the EU's southern and south-eastern borders. Stockholm: ECDC; 2015.
Ενημερωτικό δελτίο ΚΕΕΛΠΝΟ. Σεπτέμβριος 2015 [πρόσβαση Νοέμβριος 2015]
Δείτε: ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ (ΓΙΑΤΡΟΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΕΛΛΑΔΑΣ)