ΥΓΙΕΙΝΗ ΤΩΝ ΧΕΡΙΩΝ

Ως υγιεινή των χεριών μπορεί να οριστεί κάθε ενέργεια που αποσκοπεί στη μείωση ή την εξάλειψη, από τα χέρια, παθογόνων αποικισμένων μικροοργανισμών, είτε με πλύση χεριών με σαπούνι και νερό, όταν τα χέρια είναι εμφανώς λερωμένα (Συνολική διάρκεια διαδικασίας 40-60 δευτερόλεπτα), είτε με χρήση αλκοολούχου διαλύματος (Συνολική διάρκεια διαδικασίας 15-25 δευτερόλεπτα).
Το 2005 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας οργάνωσε την έναρξη της παγκόσμιας εκστρατείας για την προώθηση της υγιεινής των χεριών ((WHO, First Global Patient Safety Challenge, “Clean Care is Safer Care”)) στην οποία η Ελλάδα συμμετέχει, επισήμως, από τον Απρίλιο 2010.
Ακρογωνιαίος λίθος της εκστρατείας είναι:
ΤΑ 5 ΒΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΙΕΙΝΗ ΤΩΝ ΧΕΡΙΩΝ

ΒΗΜΑ	ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ
1) Πριν την επαφή με τον ασθενή	προστασία ασθενούς από μικρόβια που μεταφέρονται με τα χέρια
2) Πριν από κάθε καθαρό και άσηπτο χειρισμό	προστασία ασθενούς από μεταφορά μικροβίων που αποικίζουν τα χέρια του επαγγελματία υγείας και του ασθενούς και μπορούν να γίνουν παθογόνα, αν εισέλθουν στην κυκλοφορία
3) Μετά από έκθεση σε σωματικά υγρά του ασθενούς	προστασία του επαγγελματία υγείας και του επαγγελματικού περιβάλλοντός του, από τα παθογόνα μικρόβια του ασθενούς
4) Μετά από την επαφή με τον ασθενή
5) Μετά από την επαφή με το άμεσο άψυχο περιβάλλον του ασθενούς (π.χ. αντικείμενα, έπιπλα, ακόμη και αν δεν τα έχει αγγίξει ο ασθενής)

Το ποσοστό συμμόρφωσης των επαγγελματιών υγείας σε πρακτικές εφαρμογής υγιεινής των χεριών δεν είναι ικανοποιητικό. Οι δικαιολογίες των επαγγελματιών υγείας για τη μη εφαρμογή της υγιεινής των χεριών, μεταξύ άλλων, αφορούν:
· ξηρότητα δέρματος
· έλλειψη βρύσης και νεροχύτη σε κοντινό σημείο
· έλλειψη αλκοολούχων αντισηπτικών και χειροπετσετών
· υποβάθμιση του κινδύνου
· αμέλεια λόγω φόρτου εργασίας
· απουσία ενημέρωσης
ΜΕΤΡΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ ΣΤΗΝ ΥΓΙΕΙΝΗ ΤΩΝ ΧΕΡΙΩΝ

• ενημέρωση και εκπαίδευση επαγγελματιών υγείας και ασθενών
• συνεχής καταγραφή και παρακολούθηση της συμμόρφωσης
• διαμόρφωση κατάλληλου επαγγελματικού περιβάλλοντος (βρύσες, χειροπετσέτες, αλκοολούχα αντισηπτικά, αφίσες, σε κάθε θάλαμο και χώρο του Νοσοκομείου)

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Η υγιεινή των χεριών αποτελεί βασικό στοιχείο για την ασφάλεια των ασθενών, την πρόληψη των λοιμώξεων, την αποτροπή εξάπλωσης της μικροβιακής αντοχής και τη προστασία από τον αποικισμό με πολυανθεκτικά μικρόβια.

ΓΕΡΑΚΗΣ ΘΕΟΘΩΡΟΣ
ΝΟΣΗΛΕΥΤΗΣ ΠΕ
ΠΡΟΙΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΕΛΕΓΧΟΥ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ
ΓΝΝΘΑ Η ΣΩΤΗΡΙΑ

ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΜΕΤΑΞΑΣ
ΝΟΣΗΛΕΥΤΗΣ ΠΕ 
ΓΝΝΘΑ Η ΣΩΤΗΡΙΑ