ΑΠΟ ΤΟ , TBFACTS.ORG - Information about
Tuberculosis, 2017
Μ. ΓΙΑΝΝΑΚΑΚΗ ,ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΗ ΒΙΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ,
Ε.Δ.ΒΟΓΙΑΤΖΑΚΗΣ ΣΥΝΤ. ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΒΙΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ
Ε.Δ.ΒΟΓΙΑΤΖΑΚΗΣ ΣΥΝΤ. ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΒΙΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΜΥΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΩΝ
ΓΝΝΘΑ «Η ΣΩΤΗΡΙΑ»
ΦΥΜΑΤΙΩΣΗ ΜΕ ΕΠΙΚΤΗΤΗ
ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΓΕΝΗ
ΠΟΛΛΑΠΛΗ ΑΝΤΟΧΗ ΣΤΑ
ΦΑΡΜΑΚΑ
ΒΑΣΙΚΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ
Ένα άτομο με ενεργό νόσο ΤΒ έχει ανθεκτική στα φάρμακα ΤΒ
εάν τα μυκοβακτηρίδια της φυματίωσης από τα οποία έχει προσβληθεί το άτομο δεν
θα ανταποκριθούν και, κατά συνέπεια, θα είναι ανθεκτικά σε τουλάχιστον ένα από
τα κύρια φάρμακα κατά της ΤΒ.
Η ευαίσθητη στα φάρμακα TB είναι το αντίθετο της ανθεκτικής
στα φάρμακα ΤΒ. Εάν κάποιος μολυνθεί με μυκοβακτηρίδια της φυματίωσης που είναι
πλήρως ευαίσθητα, αυτό σημαίνει ότι όλα τα φάρμακα κατά της φυματίωσης θα είναι
αποτελεσματικά εφόσον ληφθούν σωστά. Εξακολουθεί να σημαίνει ότι πολλά φάρμακα
πρέπει να ληφθούν από κοινού για να παρέχουν αποτελεσματική θεραπεία κατά της
φυματίωσης.
Η δοκιμή ευαισθησίας στα αντιφυματικά φάρμακα είναι ότι θα
διαπιστωθεί ποια φάρμακα θα είναι αποτελεσματικά έναντι βακτηρίων του MTB Complex.
ΑΝΘΕΚΤΙΚΗ ΣΤΑ ΦΑΡΜΑΚΑ
ΤΒ - ΠΩΣ ΜΟΛΥΝΕΤΑΙ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ
Υπάρχουν δύο τρόποι με τους οποίους οι άνθρωποι μολύνονται
από την ανθεκτική στα φάρμακα ΤΒ.
• Πρώτον, οι άνθρωποι
αποκτούν TB ανθεκτική στα φάρμακα όταν η θεραπεία της φυματίωσής τους είναι
ανεπαρκής. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε διάφορους λόγους,
συμπεριλαμβανομένου του γεγονότος ότι οι ασθενείς αποτυγχάνουν να τηρήσουν τα
σωστά θεραπευτικά σχήματα για την ΤΒ. Μπορεί επίσης να οφείλεται στο ότι έχουν
συνταγογραφηθεί λάθος φάρμακα για την ΤΒ ή ότι δεν χρησιμοποιούνται πρότυπα
φάρμακα για τη θεραπεία της ΤΒ.
• Δεύτερον, η
μεταδιδόμενη ή πρωτογενώς ανθεκτική στα φάρμακα TB, προκύπτει από την άμεση
μετάδοσή της από το ένα άτομο στο άλλο. Η εμφάνιση και η πρόληψη της
πρωταρχικά ανθεκτικής στα φάρμακα TB έχει αγνοηθεί σε μεγάλο βαθμό κατά την
διάρκεια της ανάπτυξης παγκόσμιων προγραμμάτων για την καταπολέμηση της ΤΒ.
Πιστευόταν ότι η αύξηση των περιπτώσεων της ανθεκτικής στα φάρμακα ΤΒ προέκυψε
περισσότερο από την ανεπαρκή θεραπεία της δηλαδή οφειλόταν περισσότερο στην
επίκτητα ανθεκτική στα φάρμακα ΤΒ.
Νέα εργαλεία επέτρεψαν στους ερευνητές να διερευνήσουν
περαιτέρω το θέμα αυτό. Έχουν διαπιστώσει ότι η πρωτογενής αντοχή παίζει πολύ μεγαλύτερο ρόλο στην εξάπλωση της
ανθεκτικής στα φάρμακα ΤΒ από ό, τι είχε προηγουμένως θεωρηθεί. Οι
καλύτερες εκτιμήσεις των ερευνητών είναι ότι παγκοσμίως τουλάχιστον 75% έως 80%
της ανθεκτικής στα φάρμακα ΤΒ μεταδίδεται
κυρίως, σε αντίθεση με την απόκτηση κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Έτσι,
το να κάνουμε απλά μια καλύτερη δουλειά για τη θεραπεία της ευαίσθητης στα
φάρμακα ΤΒ δεν επαρκεί πλέον για τον έλεγχο της ΤΒ με αντοχή στα φάρμακα. Για
τον έλεγχο της ανθεκτικής στα φάρμακα ΤΒ, πρέπει να γίνει έγκαιρη διάγνωση και
να εφαρμοστεί ειδική θεραπεία.
ΠΟΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΚΥΡΙΟΙ
ΤΥΠΟΙ ΑΝΘΕΚΤΙΚΩΝ ΣΤΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΤΒ
Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι ανθεκτικών στα φάρμακα TB, η MDR-TB και η XDR-TB.
Η MDR TB (ΤΒ με
αντοχή σε πολλά φάρμακα) είναι το όνομα που δίνεται στην ΤΒ όταν τα
μυκοβακτηρίδια που την προκαλούν είναι ανθεκτικά τουλάχιστον στην ισονιαζίδη
και την ριφαμπικίνη, δύο από τα πιο αποτελεσματικά φάρμακα για τη φυματίωση.
Τον Μάιο του 2016 ο ΠΟΥ εξέδωσε οδηγίες ότι άτομα με TB
ανθεκτική στη ριφαμπικίνη, με ή χωρίς αντοχή σε άλλα φάρμακα, θα πρέπει να
υποβάλλονται σε αγωγή με θεραπευτικό σχήμα MDR-TB. Αυτή η ομάδα ασθενών (στην
πραγματικότητα μια διευρυμένη ομάδα
MDR-TB) αναφέρεται μερικές φορές ως MDR / RR-TB) .
Όταν ένα άτομο έχει περιγραφεί ότι έχει MDR-TB, δεν είναι σαφές
το εάν μπορεί επίσης να είναι ανθεκτικό και σε άλλα φάρμακα. Έτσι, ο Παγκόσμιος
Οργανισμός Υγείας έχει αρχίσει να αναφέρεται σε «ανεπίπλεκτη MDR-TB». Αυτή είναι η TB η οποία είναι ανθεκτική στην
ισονιαζίδη και την ριφαμπικίνη (καθιστώντας την MDR TB), αλλά είναι γνωστό ότι
τα μυκοβακτηρίδια δεν είναι ανθεκτικά σε οποιοδήποτε από τα φάρμακα της
δεύτερης γραμμής για την ΤΒ.
Ως XDR-TB (TB
εκτεταμένα ανθεκτική σε φάρμακα) ορίζονται τα στελέχη που είναι ανθεκτικά
τουλάχιστον στην ριφαμπικίνη και την ισονιαζίδη. Αυτό ισχύει για στελέχη που
είναι επιπλέον ανθεκτικά σε μια από τις φθοριοκινολόνες, καθώς επίσης και σε
τουλάχιστον ένα από τις δεύτερης σειράς ενέσιμα φαρμάκα για την ΤΒ, αμικασίνη,
καναμυκίνη ή καπρεομυκίνη.
Η MDR-TB και η XDR-TB δεν ανταποκρίνονται στους τυπικούς έξι
μήνες θεραπείας της ΤΒ με φάρμακα «πρώτης γραμμής» κατά της ΤΒ. Η θεραπεία για
αυτές μπορεί συχνά να διαρκέσει δύο
χρόνια ή περισσότερο και απαιτεί θεραπεία
με άλλα φάρμακα που είναι λιγότερο ισχυρά, πιο τοξικά και πολύ πιο ακριβά.
Ωστόσο, τώρα αρχίζουν να υπάρχουν κάποια βραχύτερα θεραπευτικά σχήματα για τη
θεραπεία της ανθεκτικής στα φάρμακα ΤΒ, βάσει ενός θεραπευτικού σχήματος στο
Μπανγκλαντές.
ΠΟΙΟΙ ΑΛΛΟΙ ΤΥΠΟΙ
ΑΝΘΕΚΤΙΚΩΝ ΣΕ ΦΑΡΜΑΚΑ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗΣ ΥΠΑΡΧΟΥΝ
Έχει επίσης ανιχνευθεί ένας τρίτος τύπος ανθεκτικής στα
φάρμακα TB, που αναφέρεται σε διάφορες περιπτώσεις ως πλήρως ανθεκτική στα φάρμακα TB, XXDR-TB ή TDR-TB. Μερικές φορές αναφέρεται επίσης ως ακραία
ανθεκτική σε φάρμακα TB. Είναι εξαιρετικά δύσκολο, αν και όχι πάντα εντελώς
αδύνατο να αντιμετωπιστεί.
ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΗΣ
ΑΝΘΕΚΤΙΚΗΣ ΣΤΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΤΒ
Σε παγκόσμιο επίπεδο υπάρχει πολύ περιορισμένη ικανότητα ταχείας διάγνωσης της ανθεκτικής στα
φάρμακα ΤΒ. Ορισμένες νέες εξετάσεις για την TB καθίστανται διαθέσιμες,
όπως η εξέταση Genexpert TB και η εξέταση TrueNat. Εντούτοις, ο ουσιαστικός
έλεγχος εξακολουθεί να είναι πρακτικά ανύπαρκτος στις περιοχές με το υψηλότερο
φορτίο φυματίωσης. Για να ξεπεραστούν τα προβλήματα από την ΤΒ με αντοχή στα
φάρμακα, χρειάζεται να αναπτυχθούν ουσιαστικά
τεστ ευαισθησίας στα φάρμακα και η εκτεταμένη
εφαρμογή τους σε προσιτό κόστος.
Major
source for drug resistant TB
Global
Tuberculosis Control 2017, WHO, Geneva, 2017 www.who.int/tb/publications/global_report/en/
References
1. “Drug resistance” National Cancer
Institute, http://www.cancer.gov
2.“WHO treatment guidelines for drug resistant tuberculosis (2016 update)”, WHO, Geneva, 2016,
2.“WHO treatment guidelines for drug resistant tuberculosis (2016 update)”, WHO, Geneva, 2016,
3.“Extensively drug-resistant
tuberculosis (XDR-TB): recommendations for prevention and control”,
Weekly epidemiological record, WHO, Geneva, 2006, 81 www.who.int/
4. Velayati, Ali “Emergence of New Forms
of Totally Drug Resistant Tuberculosis Bacilli”, Chest, Vol 136, August 2009,
no. 2 420-425 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/
5. Migliori, G “125 years after Robert
Koch’s discovery of the tubercle bacillus: the new XDR-TB threat.
Is “science” enough to tackle the
epidemic?”, European Respiratory Journal, March 1 2007
6. “Global Tuberculosis Report 2017”, WHO, Geneva, 2016 www.who.int/tb/publications/global_report/en
7. DeCapua, J “MSF: Alarming scope of
drug resistant TB”, Voice of America, March, 2012 www.voanews.com
8.Velayati, Ali “Emergence of New Forms
of Totally Drug Resistant Tuberculosis Bacilli”, Chest, Vol 136, August 2009, no. 2 420-425 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/
9. Migliori, G “125 years after Robert
Koch’s discovery of the tubercle bacillus: the new XDR-TB threat.
Is “science” enough to tackle the epidemic?”,
European Respiratory Journal, March 1 2007 http://erj.ersjournals.com
10. “Global Tuberculosis Report 2017”, WHO, Geneva, 2017 www.who.int/tb/publications/global_report/
11. Hoffner, S. “Unexpected high levels
of multidrug-resistant tuberculosis present new challenges for
tuberculosis control”, The Lancet, 30 August
2012 www.thelancet.com/journals/lancet/article
12. Keshavjee, S., Farmer, P.E. “Time to
put boots on the ground: making universal access to MDR-TB
treatment a reality”, Int J Tuberc Lung Dis,
14(10), October 2010, 1222-1225 http://www.ingentaconnect.com