ΤΟ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ &

ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΜΥΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΩΝ 

ΝΝΘΑ ¨Η ΣΩΤΗΡΙΑ¨

ΣΑΣ ΕΥΧΕΤΑΙ

ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ & ΕΥΤΥΧΕΣ ΤΟ ΝΕΟ ΕΤΟΣ 2018!

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΝΕΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗΣ: ΤΟ ΣΚΕΠΤΙΚΟ ΚΑΙ ΟΙ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ

International Journal of Infectious Diseases

Volume 56, March 2017, Pages 181-184

Classifying new anti-tuberculosis drugs: rationale and future perspectives

Author links open overlay panelSimonTiberi^aAnnaScardigli^bRosellaCentis^cLiaD’Ambrosio^cdMarcelaMuñoz-Torrico^eMiguel ÁngelSalazar-Lezama^eAntonioSpanevello^fgDinaVisca^fAlimuddinZumla^hGiovanni BattistaMigliori^cJose A.Caminero Luna^ij

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) ενημέρωσε πρόσφατα (2016) την ταξινόμηση των νέων φαρμάκων κατά της φυματίωσης (TB). Ωστόσο, παρόλο που δεν απαιτείται ακόμη πιο νέα ταξινόμηση, ήδη έχει αρχίσει η συζήτηση για πιθανά μελλοντικά βήματα, με ιδιαίτερη έμφαση σε μερικά από τα ήδη υπάρχοντα δεύτερης γραμμής φάρμακα κατά της φυματίωσης.

 Η ταξινόμηση των φαρμάκων κατά της φυματίωσης είναι σημαντική καθώς βοηθά τον κλινικό για να δημιουργήσει μια κατάλληλη θεραπευτική αγωγή κατά της φυματίωσης για περιστατικά πολυανθεκτικής (MDR) και εξαιρετικά ανθεκτικής στα φάρμακα (XDR) TB.

Στόχος του άρθρου αυτού είναι να περιγράψει τις πρόσφατες αλλαγές στις κατευθυντήριες οδηγίες του ΠΟΥ.

2. ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ

Βάσει πρόσφατων στοιχείων σχετικά με συγκεκριμένα συστατικά, για ορισμένα φάρμακα ενδέχεται να αυξηθεί ή να μειωθεί η σημασία τους στο μέλλον.

2.1. GROUP 1

Σύμφωνα με τη δοκιμή ευαισθησίας φαρμάκων (DST), όλα τα ενεργά φάρμακα του group 1 του 2011 θα πρέπει να συμπεριληφθούν στο σχήμα του 2016 λαμβάνοντας υπόψη ότι η isoniazid, η rifampicin/rifabutin, και η pyrazinamide είναι βασικά φάρμακα και η ethambutol είναι συνοδευτικό φάρμακο. Η Streptomycin δεν χρησιμοποιείται πλέον στην ρουτίνα.

Στο σχήμα του 2016 αλλά και μελλοντικά η υψηλή δόση isoniazid μπορεί να προστεθεί σε ένα σχήμα MDR / XDR-TB όταν η μετάλλαξη katG δεν ανιχνεύεται, αλλά δεν θα πρέπει να αποτελέσει ένα από τα τέσσερα πρωταρχικά φάρμακα (αν και πρόσφατα στοιχεία υποδηλώνουν ότι η μετάλλαξη παρέχει μόνο ενδιάμεση αντοχή). Πρέπει πάντα να χρησιμοποιείται pyrazinamide, καθώς το DST είναι αναξιόπιστο. Ωστόσο, δεν θα πρέπει να θεωρείται ως ένα από τα τέσσερα πρωταρχικά φάρμακα. Η rifabutin πρέπει να εξεταστεί εάν αποδειχθεί ευαισθησία και υπάρχει ευνοϊκό προφίλ μετάλλαξης. Ειδικότερα, αν ανιχνευθεί αντοχη στη  rifampicin με ευαισθησία στη rifabutin η rifabutin πρέπει να προστεθεί στο σχήμα, αλλά δεν θεωρείται ως ένα από τα τέσσερα πρωταρχικά φάρμακα.

Καθώς η νέα ταξινόμηση της ΠΟΥ αποσκοπεί στη διαχείριση περιπτώσεων ΤΒ ανθεκτικών στα φάρμακα και όχι όλων των περιπτώσεων, όπως στην ταξινόμηση του 2011, τα φάρμακα του group 1 χάνουν προτεραιότητα. Στη νέα ταξινόμηση του 2016 του ΠΟΥ ανήκουν, στην πραγματικότητα, στο group D1 και μελλοντικά στο group D.

2.2. GROUP Α

Σύμφωνα με τη νέα ταξινόμηση της ΠΟΥ για το 2016, το group Α περιλαμβάνει πλέον fluoroquinolones και το group Β περιλαμβάνει ενέσιμα φάρμακα δεύτερης γραμμής. Οι fluoroquinolones (ιδιαίτερα οι fluoroquinolones επομενων γενεων, όπως η υψηλής δόσης levofloxacin ή gatifloxacin ή moxifloxacin) είναι βασικά φάρμακα που αποδεικνύουν τη βακτηριοκτόνο και αποστειρωτική δράση με ένα καλό προφίλ ασφάλειας. Η χρήση τους προβλέπει θετικό αποτέλεσμα στη θεραπεία της MDR-TB. Είναι οι καλύτεροι παράγοντες για τη θεραπεία της MDR-TB.

2.3. GROUP Β

Τα ενέσιμα φάρμακα δεύτερης γραμμής της ταξινόμησης του 2016 έχουν μόνο βακτηριοκτόνο δράση και δεν έχουν αποστειρωτική δράση. Καθώς το προφίλ ασφαλείας είναι σαφώς χειρότερο από αυτό των fluoroquinolones, παραμένουν ένα βήμα κάτω από αυτά στην κατάταξη.

Επιπλέον, στο μέλλον η δεύτερη ομάδα στην ιεραρχία φαρμάκων (group Β) μπορεί να περιλαμβάνει τρία βασικά φάρμακα από το στόμα, linezolid, bedaquiline και delamanid (και ενδεχομένως, sutezolid, tedizolid και pretomanid), εάν αυτά τα φάρμακα αποδεικνύονται πιο αποτελεσματικά και καλύτερα ανεκτά από τα ενέσιμα.

Επιπλέον, η κατοχή ενός group Β που χορηγείται από το στόμα θα μπορούσε να σημαίνει ότι μπορεί σύντομα να είναι εφικτή η χορήγηση ενός σχήματος χωρίς ενέσιμα φάρμακα για τη θεραπεία ασθενών με MDR-TB. Αυτό σημαίνει δυνητικά μικρότερη τοξικότητα, λιγότερη παρακολούθηση και λιγότερες διαμονές και επισκέψεις στο νοσοκομείο, και ενδεχομένως καλύτερη τήρηση οδηγιών.

2.4. GROUP C

H Linezolid, η clofazimine, η ethionamide/prothionamide, και η cycloserine/terizidone συμπεριλαμβάνονται στο group C της ταξινόμησης του 2016. H  Linezolid είναι ένα βασικό από του στόματος φάρμακο με βακτηριοκτόνο και αποστειρωτική δράση. Υπάρχουν επαρκή αποδεικτικά στοιχεία για την αποτελεσματικότητά του. Το φάρμακο είναι δραστικό και η τεκμηριωμένη του τοξικότητα αποτελεί το κύριο εμπόδιο στη συνεχή χρήση του. Ωστόσο, αυτό μπορεί να μετριαστεί με χαμηλότερες δόσεις και την παρακολούθηση της θεραπείας. Η Linezolid έχει την αποτελεσματικότητα που απαιτείται για να είναι μέρος μιας μελλοντικής υποθετικής group Β με φάρμακα μόνο από το στόμα. Με γνώμονα την αποτελεσματικότητα, το δεύτερο φάρμακο στην ομάδα αυτή θα μπορούσε να είναι η ethionamide/prothionamide, η οποία έχει μέτρια βακτηριοκτόνο δράση αλλά με αποδεκτό προφίλ τοξικότητας. Ο τρίτος φαρμακευτικός παράγοντας θα μπορούσε να είναι η clofazimine, καθώς αυτή έχει πιθανή αποστειρωτική δραστηριότητα και καλή ανοχή. Το τελευταίο θα μπορούσε να είναι η cycloserine, το χειρότερο από τα τέσσερα, με πρακτικά καμία βακτηριοκτόνο ή αποστειρωτική δραστηριότητα και με πτωχή τοξικότητα.

2.5. GROUP D

Το group D1 της ταξινόμησης για το 2016 περιλαμβάνει pyrazinamide, ethambutol, κα isoniazid σε υψηλές δόσεις. Το group D2 περιλαμβάνει bedaquiline και delamanid. Αυτές οι τελευταίες μπορεί να έχουν την αποτελεσματικότητα που απαιτείται για να αποτελέσουν μέρος ενός μελλοντικού από του στόματος υποθετικού group Β, δεδομένου ότι τα στοιχεία για την ασφάλειά τους αυξάνονται, αν και εξακολουθούν να είναι ελλιπή. Τα στοιχεία σχετικά με τον ασφαλή συνδυασμό τους και τη συνολική διάρκεια της θεραπείας των συνιστώμενων 6 μηνών εμφανίζονται σταδιακά.

Πρόσφατες αναφορές περιγράφουν την ασφαλή και αποτελεσματική χρήση της BEDAQUILINE έως 18 μήνες και την ταυτόχρονη χρήση και των δύο φαρμάκων της ομάδας D2. Η bedaquiline έχει όλα τα χαρακτηριστικά ενός βασικού φαρμάκου, στοχεύοντας τόσο σε ενεργά πολλαπλασιαζόμενους όσο και σε αδρανείς βακίλλους. Η συμπληρωματική εμπειρία που προκύπτει από μελέτες παρατήρησης και προγράμματα παρηγορητικής χορήγησης συμπληρώνει την τρέχουσα εικόνα. Οι ανησυχίες σχετικά με την ασφάλεια της bedaquiline προέκυψαν από τον ανεξήγητο υψηλότερο αριθμό θανάτων στην ομάδα bedaquiline σε μια μελέτη για τη χορήγηση αδειών.

Η πιο συχνή ανεπιθύμητη ενέργεια που σχετίζεται με τη bedaquiline είναι η αύξηση του διαστήματος QTc στο ηλεκτροκαρδιογράφημα. Έχει αναφερθεί ότι η bedaquiline ήταν καλά ανεκτή και οδήγησε σε καλά αποτελέσματα. Η αναφορά των ανεπιθύμητων ενεργειών είναι κρίσιμη για τις συστάσεις σχετικά με τη χρήση της. Συνεπώς, η παρακολούθηση, η ενεργός επαγρύπνηση και η σωστή αντιμετώπιση των ανεπιθύμητων ενεργειών είναι κατά κύριο λόγο μεταξύ των πέντε κριτηρίων που ισχύουν για τη χρήση αυτού του φαρμάκου. Τέλος, ένα πιθανό ζήτημα είναι η διασταυρούμενη αντοχή που εμφανίζει με την clofazimine (αν και τα πρόσφατα στοιχεία τείνουν να υποδηλώνουν ότι αυτό μπορεί να μην είναι κλινικά σχετικό) και η αυξημένη παράταση του διαστήματος QT με συνδυασμούς clofazimine και bedaquiline (που φαίνεται να είναι ο αιτιολογικός παράγοντας που οδηγεί σε αυξημένο QTc απο προηγούμενες μελέτες πάνω στην bedaquiline).

Το DELAMANID μπορεί επίσης να θεωρηθεί ως βασικό φάρμακο λόγω της βακτηριοκτόνου και αποστειρωτικής του δραστικότητας. Δεν εμφανίζει διασταυρούμενη αντοχή με άλλα αντι-ΤΒ φάρμακα. Ορισμένες μελέτες παρατήρησης και άλλες έχουν καταδείξει την αποτελεσματικότητά του και υπάρχουν επίσης κάποιες θετικές εμπειρίες από την βοηθητική χρήση του. Οι συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) σχετικά με την χρήση της delamanid περιλαμβάνουν τα ίδια κριτήρια χρησης όπως στην περίπτωση της bedaquiline.

Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, ένας σημαντικός περιορισμός της χρήσης της bedaquiline και της delamanid είναι ότι μέχρι στιγμής μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο για τους πρώτους 6 μήνες θεραπείας. Κατά τη θεραπεία ασθενών με XDR-TB, αυτά τα φάρμακα προστίθενται σε ένα βελτιστοποιημένο θεραπευτικό σχηματικό υπόβαθρο που συχνά περιλαμβάνει ασθενή και πτωχά ανεκτά φάρμακα (από τις περιορισμένες επιλογές που απομένουν), με σοβαρές παρενέργειες που επιβάλλουν τη διακοπή είτε όλης της θεραπείας είτε του υπεύθυνου συστατικού. Όταν συμβεί αυτό, το σχήμα γίνεται ακόμη πιο αδύναμο και, μόλις ολοκληρωθεί η bedaquiline ή η delamanid μετά από 6 μήνες, το σχήμα είναι επιρρεπές σε αποτυχία.

Η πιθανότητα διατήρησης της bedaquiline και / ή της delamanid για όλη τη διάρκεια της θεραπείας θα είναι ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός, όπως το ίδιο θα είναι και η χρήση τους σε ασθενείς με μοτίβα αντοχής MDR-TB (πέρα ​​από την XDR-TB) ή τα λεγόμενα προ-XDR- TB (π.χ. TB που συνίσταται σε στελέχη ανθεκτικά είτε σε fluoroquinolones είτε σε ενέσιμα δεύτερης γραμμής).

Μετά την προτεινόμενη αναταξινόμηση των group 2 και 3 της ταξινομησης του 2011 σε group Β το 2016 και group Α το 2016 και μελλοντικα, αντίστοιχα, τα ενέσιμα φάρμακα δεύτερης γραμμής του group Β του 2016 ενδέχεται να έχουν τα χαρακτηριστικά μιας μελλοντικής ομάδας C όπως προτάθηκε πρόσφατα.

Πράγματι, παραμένουν για χρήση βασικά φάρμακα δεύτερης γραμμής χάρη στη βακτηριοκτόνο δράση τους, αλλά δεδομένης της συσσωρευτικής τοξικότητάς τους (4-8 μήνες θεραπείας αυξάνουν την πιθανότητα ωτοτοξικότητας ή νεφροτοξικότητας) και την απαίτηση για παρεντερική ή ενδομυϊκή χορήγηση, έρχονται δεύτερα από τις προηγουμένως περιγραφείσες ενώσεις. Παρόλο που η εμπειρία είναι ακόμη περιορισμένη, το meropenem/clavulanate έχει επιδείξει αποτελεσματικότητα και είναι βακτηριοκτόνο. Μια πρόσφατη μελέτη και μελέτες παρατήρησης υποχρεώνουν να εξεταστεί το meropenem/clavulanate ως ένα βασικό φάρμακο στο ίδιο επίπεδο με τις αμινογλυκοσίδες δεύτερης γραμμής (group 2 το 2011 και group Β το 2016 και group C μελλοντικά). H meropenem διαπιστώθηκε ότι είναι πιο δραστική από την imipenem σε πρόσφατη μελέτη.

Η ertapenem έχει χρησιμοποιηθεί με επιτυχία ως θεραπεία μετάβασης για περιπτώσεις που υποβλήθηκαν σε θεραπεία στο νοσοκομείο με meropenem που έπρεπε να εγκαταλειφθεί, καθώς η πρώτη μπορεί να χορηγηθεί μία φορά την ημέρα ενδομυϊκά.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ

Εάν επιβεβαιωθεί η αποτελεσματικότητα και το προφίλ ασφάλειας ορισμένων φαρμάκων όπως LINEZOLID, BEDAQUILINE ΚΑΙ DELAMANID, ενδέχεται να ανέβουν στην ιεραρχία των φαρμάκων κατά της ΤΒ, όπως προτάθηκε πρόσφατα. Επί του παρόντος συνιστώνται bedaquiline και delamanid μόνο σε περιπτώσεις XDR-TB ή MDR-TB, όταν δεν υπάρχουν άλλες επιλογές ή δεν είναι ανεκτές.

Η αναγνώριση και η ταχεία διαχείριση των πιθανών ανεπιθύμητων ενεργειών παραμένει προτεραιότητα, όπως συνιστάται από τον ΠΟΥ, για τα νέα φάρμακα καθώς και για τα άλλα φάρμακα δεύτερης γραμμής, (π.χ. thionamides, cycloserine και p-aminosalicylic acid μεταξύ των άλλων).

Μεταξύ των παραγόντων που συμβάλλουν στην επιτυχία ενός φαρμάκου, επισημαίνεται η ευκολία διαθεσιμότητας του φαρμάκου και των εργαστηριακων εξετάσεων για την επιβεβαίωση της ευαισθησίας ή της αντοχής, καθώς και του προφίλ κόστους-αποτελεσματικότητας.

Η δημιουργία μιας ιεραρχίας των φαρμάκων δεύτερης γραμμής κατά της φυματίωσης είναι δύσκολη, καθώς προσπαθούμε να αξιολογήσουμε την επίδραση ενός μόνο συστατικού σε ένα σχήμα πολλαπλών φαρμάκων.

References

1World Health Organization . WHO treatment guidelines for drug-resistant tuberculosis 2016 update. WHO/HTM/TB 2016.04. Geneva: WHO; 2016.

2J.A. Caminero, A. ScardigliClassification of antituberculosis drugs: a new proposal based on the most recent evidence Eur Respir J, 46 (2015), pp. 887-893 CrossRefView Record in Scopus

3World Health Organization. Companion handbook to the WHO guidelines for the programmatic management of drug-resistant tuberculosis. WHO/HTM/TB/2014.11. Geneva: WHO; 2014.

4J.A. Caminero, G. Sotgiu, A. Zumla, G.B. MiglioriBest drug treatment for multidrug-resistant and extensively drug-resistant tuberculosis Lancet Infect Dis, 10 (2010), pp. 621-629

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΡΘΡΟΥ

Μ. ΓΙΑΝΝΑΚΑΚΗ ,ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΗ ΒΙΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ

Ε.Δ.ΒΟΓΙΑΤΖΑΚΗΣ  ΣΥΝΤ. ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΒΙΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΜΥΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΩΝ ΓΝΝΘΑ «Η ΣΩΤΗΡΙΑ»

(1) WHO 2011 TB drugs classification		(2) WHO 2016 TB drugs classification			(3) Possible future evolutions
Group 1 First-line oral anti-TB drugs	• Isoniazid • Rifampicin • Ethambutol • Pyrazinamide	Group A Fluoroquinolones	• Levofloxacin • Moxifloxacin • Gatifloxacin		Group A Fluoroquinolones	• Levofloxacin • Moxifloxacin • Gatifloxacin
Group 2 Injectable anti-TB drugs (injectable or parenteral agents)	• Streptomycin • Kanamycin • Amikacin • Capreomycin	Group B Second-line injectable agents	• Amikacin • Capreomycin • Kanamycin (Streptomycin)		Group B Other core second-line agents	• Bedaquiline • Delamanid • Ethionamide/prothionamide • Cycloserine/terizidone • Linezolid • Clofazimine
Group 3 Fluoroquinolones	• Levofloxacin • Moxifloxacin • Gatifloxacin • Ofloxacin	Group C Other core second-line agents	• Ethionamide/prothionamide • Cycloserine/terizidone • Linezolid • Clofazimine		Group C Second-line injectable agents	• Amikacin • Capreomycin • Kanamycin • Meropenem/clavulanate
Group 4 Oral bacteriostatic second-line anti-TB drugs	• Ethionamide/prothionamide • Cycloserine/terizidone • p-Aminosalicylic acid	Group D Add-on agents (not core MDR-TB regimen components)	D1	• Pyrazinamide • Ethambutol • High-dose isoniazid	Group D Add-on agents (not core MDR-TB regimen components)	• Pyrazinamide • Ethambutol • High-dose isoniazid • p-Aminosalicylic acid • Amoxicillin–clavulanate • Rifabutin
Group 5 Anti-TB drugs with limited data on efficacy and long-term safety in the treatment of drug-resistant TB	• Linezolid • Clofazimine • Amoxicillin/clavulanate • Imipenem/cilastatin • Meropenem • High-dose isoniazid • Thioacetazone • Clarithromycin		D2	• Bedaquiline • Delamanid
			D3	• p-Aminosalicylic acid • Imipenem–cilastatin • Meropenem • Amoxicillin–clavulanate • (Thioacetazone)

ΚΕΕΛΠΝΟ: Πρόγραμμα δράσεων για την Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS

Πρόγραμμα Δράσεων ΚΕΕΛΠΝΟ στο πλαίσιο της 1ης Δεκεμβρίου 2017, παγκόσμιας ημέρας κατά του AIDS»

Με κεντρικό μήνυμα «SΙΜΙΟ Plus – Εδώ είναι το σημείο σου» το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) υποστηρίζει στη φετινή εκστρατεία του τη στρατηγική για την πρόληψη των νοσημάτων, τη μείωση της νοσηρότητας και της θνησιμότητας στον πληθυσμό της χώρας*, την εξάλειψη των ανισοτήτων στην υγεία και την ευαισθητοποίηση του πληθυσμού για υιοθέτηση υγιών και ασφαλών στάσεων και συμπεριφορών.

Στο πλαίσιο αυτό το ΚΕΕΛΠΝΟ υιοθετώντας το μήνυμα του UNAIDS (στόχος το 90-90-90), δημιουργεί ως βασική δράση το νέο κέντρο Συμβουλευτικής και ανώνυμου Ελέγχου για τον HIV «SΙΜΙΟ Plus» στην Πολυκλινική Αθηνών, σε συνεργασία με το Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «ο Ευαγγελισμός».

 Με την ευκαιρία της δράσης αυτής θα πραγματοποιηθούν και εκδηλώσεις το πρόγραμμα των οποίων ακολουθεί αναλυτικά.

Παρουσίαση Προγράμματος:

1. Κεντρική Εκδήλωση του ΚΕΕΛΠΝΟ στο Μοναστηράκι (ευγενική παραχώρηση από ΣΤΑΣΥ) την παγκόσμια ημέρα κατά του HIV/AIDS (1η Δεκεμβρίου και ώρα 10:00-18:00)

• Συνεργασία με το Ραδιοφωνικό Σταθμό (Ρ/Σ) Kosmos fm
• Μουσική συναυλία από τα «Μουσικά Σύνολα της ΕΡΤ»
• Παρουσία διεπιστημονικής ομάδας ενημέρωσης του ΚΕΕΛΠΝΟ, με 2 promo stand – διανομή ενημερωτικού υλικού και προφυλακτικών.

2. Φωτισμός της Πολυκλινικής Αθηνών για την 1η Δεκεμβρίου 2017 (Promo stand: 10:00 έως 15:00 κα 18:00 έως 22:00)
• Παρουσία διεπιστημονικής ομάδας ενημέρωσης του ΚΕΕΛΠΝΟ στην Πολυκλινική Αθηνών, με ειδικά διαμορφωμένο promo stand, για τη λειτουργία του κέντρου δωρεάν και ανωνύμου έλεγχου για HIV, SIMIO Plus, μέσω της διανομής ενημερωτικού υλικού.

3. Πρόγραμμα δρόμου με ομάδα – στόχο τους νέους και τους άνδρες που κάνουν σεξ με άνδρες σε χώρους με δρώμενα μέσα στην πόλη (27/11-03/12, ώρες 20:00-03:00)

Για τον γενικό πληθυσμό: Γκάζι, Θησείο, Μοναστηράκι, Ψυρρή, Πανόρμου, Περιστέρι, Μπουρνάζι, Πλατεία Καρύτση, Αγιά Ειρήνη.

Στις 02 και 03-12-2017 θα βρίσκεται στο Γκάζι από τις 20:00 έως 03:00
Για τους άνδρες που κάνουν σεξ με άνδρες: Γκάζι, Θησείο, Μοναστηράκι, Πλατεία Καρύτση, Αγία Ειρήνη (Σάουνες, gay bar/club).

4. Ενημερωτική Εκδήλωση σε εκπαιδευτικά ιδρύματα και σπουδαστήρια

Το ΚΕΕΛΠΝΟ ως κατεξοχήν αρμόδιος κρατικός φορέας, που επί χρόνια ενημερώνει – ευαισθητοποιεί στο πλαίσιο της πρόληψης και αντιμετώπισης του AIDS, θα βρίσκεται σε εκπαιδευτικούς χώρους, προκειμένου με ειδικά διαμορφωμένο Stand να επικοινωνήσει το μήνυμα για τα 36 χρόνια παρουσίας του ιού HIV καθώς και τις νέες δράσεις που υλοποιεί το ΚΕΕΛΠΝΟ και το νέο κέντρο Συμβουλευτικής και ανώνυμου Ελέγχου για τον HIV «Simio Plus-εδώ είναι το σημείο σου». Επίσης, θα πραγματοποιηθούν διαδραστικές ομιλίες για την πρόληψη του ιού HIV/AIDS.

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ AIDS 2017 - ΣΥΝΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ AIDS KAI ΦΥΜΑΤΙΩΣΗΣ

JEROEN VAN GORKOM  

The Union HIV Section chair KNCV Tuberculosis Foundation The Hague, The Netherlands                    

e-mail:jeroen.vangorkom@kncvtbc.org  INT J TUBERC LUNG DIS 21(12):1207, Q 2017 The Union, http://dx.doi.org/10.5588/ijtld.17.0750

To 1996 η διεθνής συνδιάσκεψη για το AIDS στο Βανκούβερ απέδειξε την αποτελεσματικότητα της συνδυαστικής θεραπείας με τη χρήση αναστολέων πρωτεασών για τη θεραπεία του AIDS (σύνδρομο επίκτητης ανοσολογικής ανεπάρκειας). Το 1997 ένα πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για τον HIV/AIDS (UNAIDS) αναγνώρισε την φυματίωση (ΤΒ) ως μια απειλητική για τη ζωή συννοσηρότητα στους ανθρώπους που ζουν έχοντας τον ιό της ανοσολογικής ανεπάρκειας (PLHIV), συστήνοντας ολοκληρωμένη φροντίδα και για τις δυο νόσους. Το 1997 το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Φυματίωσης από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) ξεκίνησε ένα σχέδιο, το ProTEST, το οποίο απέδειξε τη σκοπιμότητα, την αποδοχή και τη χρησιμότητα των συνήθων εξετάσεων από τους παρόχους υγείας και των συμβουλών τους (PITC) για τον ιό HIV μεταξύ των ασθενών που πάσχουν από φυματίωση,  σε μια εποχή που τα Εθνικά Προγράμματα Φυματίωσης ήταν ακόμη πολύ απρόθυμα να αντιμετωπίσουν τον ιό HIV ως ένα ζήτημα. Μόλις το 2004 ο ΠΟΥ (WHO) δημοσίευσε την τρέχουσα πολιτική του για την φυματίωση και τον ιό HIV.

Τα στοιχεία του UNAIDS για το 2016 μας δείχνουν ότι :

- περισσότερο από το 70% των πασχόντων από HIV (PLHIV) γνωρίζουν ότι πάσχουν από HIV

- ότι περισσότερα από τα μισά από αυτά τα άτομα (19,5 εκατομμύρια) λαμβάνουν αντιρετροϊκή θεραπεία (ART)

- και ότι πάνω από το 80% έχει επιτύχει καταστολή του ιού ένα χρόνο μετά την έναρξη της ART. 

Με αυτήν την τάση να συνεχίζεται, 30 εκατομμύρια άτομα θα έχουν πρόσβαση στην ART μέχρι το 2020. Διάφορες προκλήσεις παραμένουν σε πολλές μεσαίου και υψηλού εισοδήματος χώρες, όπου ο ιός HIV είναι μια χαμηλού επιπολασμού-επικράτησης νόσος, που επικεντρώνεται σε βασικούς πληθυσμούς που πλήττονται από κοινωνικό στιγματισμό και διάκριση, ιδίως στην Ανατολική Ευρώπη και την Ασία, όπου η επίπτωση-συχνότητα εμφάνισης του HIV συνεχίζει να αυξάνεται και η πρόσβαση στην ART είναι περιορισμένη.

Η πρόοδος στην εντατικοποίηση της εύρεσης περιπτώσεων, στον έλεγχο της λοίμωξης από φυματίωση και στην προληπτική θεραπεία με ισονιαζίδη [IPT]) είναι γενικά περιορισμένη από άποψη ποιότητας και διάδοσης, και σε παγκόσμιο επίπεδο δεν αναφέρονται ικανοποιητικά αποτελέσματα. Η συνεργική επίδραση της ART και της IPT στην πρόληψη της ενεργού φυματίωσης εξακολουθεί να μην ωφελεί ουσιαστικά τους ανθρώπους με HIV (PLHIV). Αυτές οι αδυναμίες θα μπορούσαν να διορθωθούν αμέσως αν υπήρχε η απαραίτητη πολιτική βούληση.

Η κλιμακωτή βελτίωση των συνήθων εξετάσεων και των συμβουλών από τους παρόχους υγείας (PITC) και η άμεση πρόσβαση στην ART για τους ασθενείς με φυματίωση, ήταν εντυπωσιακή στις χώρες της υποσαχάριας Αφρικής όπου υπήρχε υψηλός επιπολασμός-επικράτηση του ιού HIV και της φυματίωσης. Όμως, υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος όσον αφορά τις χώρες μεσαίου και υψηλού εισοδήματος, ιδίως την Ασία και την Ανατολική Ευρώπη, όταν σε αυτές η πρόσβαση σε συνηθισμένες εξετάσεις και συμβουλές από παρόχους υγείας (PITC) σε παγκόσμιο επίπεδο είναι μόνο 57%, και το 85% αυτών των ατόμων λαμβάνουν ART. 

Οι μελέτες από ειδικούς μεταξύ των ανθρώπων που πάσχουν από HIV (PLHIV) συνεχίζουν να δείχνουν ότι η μη-διαγνωσμένη φυματίωση είναι η κύρια αιτία θανάτου τους. Η ταχεία ανεύρεση της πολυανθεκτικής φυματίωσης (MDR) TB και η άμεση κατάλληλη θεραπεία είναι σημαντικές για την πρόληψη της μοιραίας κατάληξης των PLHIV από μη-διαγνωσμένη MDR-TB.

Τα προγράμματα HIV και φυματίωσης πρέπει να ενισχύσουν τη συνεργασία τους για να εξασφαλίσουν την ταχεία διάγνωση τόσο της φυματίωσης όσο και του HIV. Η φροντίδα με επίκεντρο τον ασθενή είναι ζωτικής σημασίας για την διασφάλιση της συμμόρφωσης των ασθενών με τις προβλεπόμενες θεραπείες και για την ελαχιστοποίηση της μη τήρησης της παρακολούθησης και της επακόλουθης θνησιμότητας. Η συμμετοχή των κοινοτήτων που πλήττονται από τη φυματίωση και τον ιό HIV σε έναν στρατηγικό προγραμματισμό και μια παρακολούθηση είναι το κλειδί για την επίτευξη υψηλής ποιότητας φροντίδας με επίκεντρο τον ασθενή.

Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS φέτος φέρει ως θέμα το «Δικαίωμα στην υγεία», δείχνοντας την ανάγκη να συνδεθεί ο αγώνας για την περίθαλψη και την πρόληψη του HIV με τους στόχους της βιώσιμης ανάπτυξης στον τομέα της Υγείας. Είμαστε στα μισά του μαραθωνίου - πρέπει να συνεχίσουμε να τρέχουμε μαζί.

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΡΘΡΟΥ

Μ. ΓΙΑΝΝΑΚΑΚΗ ,ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΗ ΒΙΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ

Ε.Δ.ΒΟΓΙΑΤΖΑΚΗΣ  ΣΥΝΤ. ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΒΙΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΜΥΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΩΝ ΓΝΝΘΑ «Η ΣΩΤΗΡΙΑ»

References

1 Joint United Nations Programme on HIV/AIDS. Tuberculosis and AIDS. UNAIDS point of view. Geneva, Switzerland:UNAIDS, October 1997. http://www.unaids.org/en/resources/documents/1997/19971125_tbaidspv_en.pdf Accessed October 2017.

2 World Health Organization. Report of a ‘lessons learnt’workshop on the six ProTEST pilot projects in Malawi, SouthAfrica and Zambia. WHO/HTM/TB/2004.336. Geneva, Switzerland:WHO, 2004.

3 World Health Organization. Interim policy on collaborative TB/HIV activities. WHO/HTM/TB/2004.330, WHO/HTM/HIV/2004.1. Geneva, Switzerland: WHO, 2004.

4 Joint United Nations Programme on HIV/AIDS. Ending AIDS: progress towards the 90-90-90 targets. Global AIDS update, 2017. UNAIDS/JC2900E. Geneva, Switzerland: UNAIDS, 2017.

5 World Health Organization. Global tuberculosis report, 2017. WHO/HTM/TB/2017.23. Geneva, Switzerland: WHO, 2017.

ΕΞΕΤΑΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΓΙΑ ΣΥΛΛΟΙΜΩΞΗ ΤΒ-HIV

RENEE RIDZON ASSOCIATE EDITOR, IJTLD US Centers for Disease Control and Prevention Kisumu, Kenya e-mail: reneeridzon@gmail.com

INT J TUBERC LUNG DIS 21(12):1208 Q 2017 The Union http://dx.doi.org/10.5588/ijtld.17.0728

Τα στοιχεία υποδεικνύουν ξεκάθαρα οφέλη τόσο θεραπευτικά όσο και προληπτικά από την πρώιμη έναρξη της αντιρετροϊκής θεραπείας (ART) μεταξύ των ατόμων με μόλυνση από τον ιό της ανθρώπινης ανοσολογικής ανεπάρκειας (HIV). Μια μελέτη έδειξε ότι τα οφέλη αφορούν επίσης την προληπτική θεραπεία με ισονιαζίδη (IPT) για τη φυματίωση (TB). Αυτή η μελέτη έδειξε ότι σε άτομα μολυσμένα με ΗIV με αριθμό CD4 > 350 κύτταρα / mm³, η άμεση ART και η 6 μήνες IPT μεταξύ των ασθενων χωρίς ΤΒ, που χορηγηθηκε δηλαδή ανεξάρτητα από την συννόσηση οδήγησε σε χαμηλότερα ποσοστά σοβαρής πορείας του ασθενούς. Η πρώιμη χορήγηση ART συν 6 μήνες IPT είχε ως αποτέλεσμα έναν κίνδυνο σοβαρής νόσου σχετιζόμενης με τον ιό HIV 44% χαμηλότερο και έναν κίνδυνο θανάτου 35% χαμηλότερο από ό, τι με την καθυστερημένη έναρξη της ART και χωρίς IPT.

Το εύρημα αυτό υπογραμμίζει τη θανάσιμη δυαδικότητα του Mycobacterium tuberculosis και του HIV και υπενθυμίζει ότι για το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού παγκοσμίως που κινδυνεύει ή έχει μολυνθεί από τον ιό HIV, μια απάντηση που δεν αναφέρεται πλήρως στην φυματίωση, με επαρκή εξέταση ΤΒ και παροχή θεραπείας για την ενεργό νόσο ή για μια λανθάνουσα λοίμωξη, όπως υποδεικνύεται, δεν είναι εμπεριστατωμένη και δεν παρέχει τη βέλτιστη μέριμνα για τον ασθενή. Παρ 'όλα αυτά, παρά την επανειλημμένη κατάδειξη των οφελών της και παρά τις κατευθυντήριες γραμμές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τη υποστήριξή της, η διαθεσιμότητα της IPT παραμένει χαμηλή. Οι λόγοι περιλαμβάνουν την  αμφιβολία σχετικά με την αδυναμία ανίχνευσης της φυματίωσης.

Παρουσιάστηκε μια περαιτέρω ανάλυση των σημαντικών δεδομένων της παραπάνω μελέτης για να κατανοηθούν καλύτερα οι πτυχές του εγχειρήματος μιας IPT διάρκειας 6 μηνών. Εφαρμόστηκε η εξέταση των συμπτωμάτων για TB (πραγματοποιώντας και ακτινογραφία θώρακος και εξέταση πτυέλων, εάν χρειαζόταν) και μια περίοδος παρακολούθησης ενός μηνός πριν από την έναρξη της IPT, (ωστόσο η περίοδος αναμονής δεν ήταν απαραίτητη για τα περισσότερα άτομα). Η μελέτη αυτή δείχνει τη σημασία του σωστού ελέγχου για τη διαπίστωση κρουσμάτων σε άτομα που μπορεί να έχουν ήπια ή καθόλου συμπτώματα και κατευνάζει τις ανησυχίες για τις χαμένες περιπτώσεις της φυματίωσης. Σε μια άλλη μελέτη σε άτομα με προχωρημένη λοίμωξη HIV, στα οποία είναι πιο δύσκολη η διάγνωση της φυματίωσης, η εμπειρική θεραπεία της φυματίωσης δεν πρόσφερε πλεονέκτημα σε σύγκριση με το IPT όταν ο έλεγχος για πιθανά κρούσματα χρησιμοποίησε πρόσφατα διαθέσιμες μεθόδους όπως το Xpert MTB / RIF. Η αξία του IPT έχει καταδειχθεί σε αυτές και σε άλλες μελέτες και δεν έχει εγείρει αμφιβολίες όπως πιθανώς η ακατάλληλη θεραπεία της νόσου της φυματίωσης με έναν μόνο παράγοντα ή η ανάπτυξη αντοχής στην ισονιαζίδη.

Η ενσωμάτωση του έλεγχου και της πρόληψης της φυματίωσης σε προγράμματα εξετάσεων και θεραπείας θα πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα. Η άμεση έναρξη του IPT μόλις ολοκληρωθεί η εξέταση των συμπτωμάτων και η εξέταση των πτυέλων, κατά προτίμηση με Xpert ή καλλιέργεια, θα οδηγήσει σε ευρύτερη εφαρμογή αυτού του σημαντικού σκέλους της εξέτασης και της θεραπείας. Ο καλός έλεγχος, η πρόληψη και η θεραπεία της ΤΒ είναι ουσιαστικής σημασίας για τη συνολική φροντίδα ατόμων με ιο HIV και του επιδημικού έλεγχου του, ειδικά στην υποσαχάρια Αφρική.

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΡΘΡΟΥ

Μ. ΓΙΑΝΝΑΚΑΚΗ ,ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΗ ΒΙΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ

Ε.Δ.ΒΟΓΙΑΤΖΑΚΗΣ  ΣΥΝΤ. ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΒΙΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΜΥΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΩΝ ΓΝΝΘΑ «Η ΣΩΤΗΡΙΑ»

Disclaimer: The findings and conclusions in this manuscript are those of the authors and do not necessarily represent the official position of the Centers for Disease Control and Prevention or the US Department of Health and Human Services.

References

1 The TEMPRANO ANRS 12136 Study Group. A trial of early antiretrovirals and isoniazid preventive therapy in Africa.N Engl J Med 2015; 373: 808–822.

2 World Health Organization. Guidelines for intensified tuberculosis case finding and isoniazid preventive therapy for people living with HIV in resource constrained setting. Geneva, Switzerland: WHO, 2011. http://whqlibdoc.who.int/publications/2011/9789241500708_eng.pdf Accessed October 2017.

3 Moh R, Badj´e A, N’takp´e J B, et al. Screening for active tuberculosis before isoniazid preventive therapy among HIVinfected West African adults. Int J Tuberc Lung Dis 2017; 21:1237–1244.

4 Hosseinipour, M C, Bisson, G P, Miyahara, S, et al. Empirical tuberculosis therapy versus isoniazid in adult outpatients with advanced HIVinitiating antiretroviral therapy (REMEMBER): a multicountry open-label randomised controlled trial. Lancet 2016; 387: 1198–1209.

ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΠΑΡΑΚΛΙΝΙΩΝ ΔΟΚΙΜΑΣΙΩΝ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ

Μ. ΓΙΑΝΝΑΚΑΚΗ ,ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΗ ΒΙΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΜΥΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΩΝ ΓΝΝΘΑ «Η ΣΩΤΗΡΙΑ»

«ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΤΟΥ  ΠΑΡΑΚΛΙΝΙΚΟΥ ΤΕΣΤ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΤΡΕΠΤΟΚΟΚΚΟ ΟΜΑΔΑΣ Α ΜΕ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΕΛΕΓΧΟ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ. ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΜΙΑΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 7 ΕΤΩΝ (2009-2015).»

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Ο στρεπτόκοκκος ομάδας Α (Str. pyogenes) είναι η κύρια αιτία της φαρυγγίτιδας και διάφορα ταχεία τεστ του εμπορίου είναι διαθέσιμα για την παρακλινική διάγνωση αυτού. Η χρήση των παρακλινικών διαγνωστικών τεστ αυξάνεται συνεχώς και στις αναπτυσσόμενες και στις αναπτυγμένες χώρες. Ταχεία τεστ βασιζόμενα στην ανίχνευση αντιγόνων διεξάγονται συχνότερα από εκπαιδευμένο μη εργαστηριακό προσωπικό στην πρωτοβάθμια και επείγουσα φροντίδα υγείας για να βοηθήσει τη διάγνωση. Τα συστήματα εξωτερικού ελέγχου ποιότητας έχουν επίσης γίνει περισσότερο διαθέσιμα για την αξιολόγηση της ποιότητας αυτών των παρακλινικών τεστ. Εδω θα αναλύσουμε με συνεχιζόμενη επιτήρηση την αξιολόγηση της διεξαγωγής των πιο πρόσφατα διαθέσιμων τεστ για τον στρεπτόκοκκο ομάδας Α. 

ΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΙ

506-576 εργαστήρια από 7-12 διαφορετικές ευρωπαϊκές χώρες (με μικρή διακύμανση μεταξύ των γύρων του προγράμματος) συμμετείχαν σε ένα πρόγραμμα που αφορούσε την παρακλινική εξέταση για στρεπτόκοκκο ομάδας Α κατά τη διάρκεια της χρονικής περιόδου 2009-2015 σε αυτά. Ανώνυμα δείγματα διανέμονται στους συμμετέχοντες οι οποίοι αναφέρουν τα αποτελέσματα με τη μέθοδο που χρησιμοποιήθηκε όπως και γενικές πληροφορίες του ιστορικού τους από επαγγελματίες υγείας τα οποία μετά στάλθηκαν για ανάλυση. Κατόπιν αυτή η ανάλυση αξιολόγησε τα δεδομένα και ανέφερε τα αποτελέσματα με σχολιασμό από ειδικούς.

Κάθε γύρος περιλάμβανε τρία εμπορικά δείγματα που αντιπροσώπευαν φαρυγγικά δείγματα από ασθενείς. Ο αριθμός των θετικών κα αρνητικών δειγμάτων ποίκιλλε σε κάθε γύρο. Όλα τα δείγματα είχαν ήδη εξεταστεί σε εξειδικευμένα εργαστήρια χρησιμοποιώντας δυο διαφορετικές εμπορικές μεθόδους για να επιβεβαιωθεί η καταλληλότητα των δειγμάτων. Τα θετικά δείγματα αποτελούνταν από φονευμένα στελέχη στρεπτόκοκκων ομάδας Α. Επίσης χρησιμοποιούνταν συστηματικά στελέχη στρεπτόκοκκων ομάδας C και Β ως αρνητικά δείγματα για να αξιολογηθεί η ειδικότητα των τεστ που χρησιμοποιήθηκαν στα εργαστήρια. Ο αριθμός των βακτηριακών κυττάρων στα δείγματα είχε διακυμάνσεις σε κάθε γύρο. Συνήθως το επίπεδο του αντιγόνου σε ισχυρά θετικά δείγματα ισοδυναμούσε με 2×106 - 3×107 κύτταρα/ml και το επίπεδο σε ασθενώς θετικά δείγματα αντιστοιχούσε σε 5×105 - 2×106 κύτταρα/ml.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Το κέντρο ανάλυσης Labquality οργάνωσε τέσσερις γύρους εξωτερικού ελέγχου ποιότητας ετησίως με περισσότερα από 500 συμμετέχοντα εργαστήρια από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες σε κάθε γύρο. Η διεξαγωγή αυτών των τεστ στα εργαστήρια αξιολογήθηκε βάση της ποιότητας των αποτελεσμάτων που αναφέρθηκαν κατά τη διάρκεια αυτής της επτάχρονης περιόδου μελέτης.

Παρατηρήθηκε εξαιρετική εξειδίκευση όσον αφορά τη διεξαγωγή των διαφόρων παρακλινικών τεστ του εμπορίου από το προσωπικό του εργαστηρίου όπως επίσης και από το νοσηλευτικό προσωπικό. Ο αριθμός των ψευδώς θετικών αποτελεσμάτων έφτανε συνολικά στο 0.7%/δειγμα. Εκτιμήθηκε και η ακρίβεια των αποτελεσμάτων μεταξύ των ατόμων που διεξήγαγαν το τεστ και που αντανακλούσε στο επαγγελματικό τους υπόβαθρο. Αξιοσημείωτη διαφορά στην ορθότητα των θετικών αποτελεσμάτων παρατηρήθηκε μεταξύ προσωπικού του εργαστηρίου και νοσηλευτικού προσωπικού. Η ανάλυση ανέδειξε ισχυρή συσχέτιση μεταξύ ακρίβειας αποτελεσμάτων του τεστ και επαγγελματικού υπόβαθρου του ατόμου που διεξήγαγε το τεστ.

Η ανάπτυξη των ταχέων τεστ σε αυτό το πεδίο αποδείχτηκε αρκετά έντονη κατά τη διάρκεια των ετών της μελέτης. Οι πιο συχνές μέθοδοι μεταξύ των συμμετεχόντων εργαστηρίων έχουν παραμείνει οι ίδιες όμως ο συνολικός αριθμός των διαφορετικών μεθόδων που χρησιμοποιούνται έχει αυξηθεί από τις 13 (το έτος 2009) σε 19 (το έτος 2015). Η αξιοπιστία στο σύνολο των τεστ έχει παραμείνει αρκετά καλή και σταθερή.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Η διεξαγωγή των παρακλινικών τεστ αναθεωρήθηκε προς θετική κατεύθυνση αναδρομικά χρησιμοποιώντας τα δεδομένα εξωτερικού ελέγχου ποιότητας που αφορούσαν τους γύρους ενός προγράμματος διάρκειας από 2009-2015. Εξαιρετική ειδικότητα παρατηρήθηκε για τα διάφορα παρακλινικά τεστ του εμπορίου, με αριθμό ψευδώς θετικών αποτελεσμάτων μικρότερο από 1%/δειγμα. Σε μερικές περιπτώσεις ήταν προφανές από τα αναφερόμενα αποτελέσματα ότι οι συμμετέχοντες είχαν λανθασμένα αναμείξει τα δείγματα κατά τη διάρκεια της διεξαγωγής ή της αναφοράς αυτών. Από την άλλη, η ευαισθησία έχει καταστεί μια πρόκληση κατά τη διάρκεια των ετών. Η ανάλυση των αποτελεσμάτων επιβεβαιώνει το αρχικό εύρημα της σημασίας της εκπαίδευσης και της εξειδίκευσης του ατόμου που θα διεξάγει το τεστ. Τα αποτελέσματα έδειξαν μια αξιοσημείωτη διαφορά στην ακρίβεια των ασθενώς θετικών αποτελεσμάτων που αποδόθηκε στα επαγγελματικά προσόντα του ατόμου που διεξήγαγε το τεστ. Μια άλλη μελέτη πρώτη είχε διαπιστώσει τη στατιστική διαφορά στα θετικά δείγματα μεταξύ του προσωπικού του εργαστηρίου έναντι του νοσηλευτικού προσωπικού και η οποία έγινε από το 2001-2003. Η πρόσφατη μεταγενέστερη ανάλυση των αποτελεσμάτων του προγράμματος εξωτερικού ελέγχου ποιότητας των ετών 2009-2015 επιβεβαίωσε μια παρόμοια κατάσταση που δυστυχώς τείνει να παραμένει σχεδόν σταθερή.

Τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης δίνουν επίσης έμφαση στη σημασία των προγραμμάτων εξωτερικού ελέγχου ποιότητας και στη χρησιμοποίησή τους στην αξιολόγηση της ποιότητας των παρακλινικών τεστ όπως επίσης και στην υπερβολική σημασία που θα πρέπει να δοθεί στην εκπαίδευση του προσωπικού της υγείας στη διεξαγωγή των διαγνωστικών τεστ με τον σωστό και ακριβή χειρονακτικό τρόπο. Επίσης μέσα σε αυτό το πρόγραμμα ο αριθμός των αποτελεσμάτων που πότε δεν βρέθηκαν παραμένει αρκετά υψηλός κατά τη διάρκεια των ετών (8.6%). Εάν σκεφτεί κανείς τις προκλήσεις των παρακλινικών τεστ και της παρουσίασης των αποτελεσμάτων τους που παρατηρήθηκαν σε αυτή τη μελέτη, η συμμετοχή σε εξωτερικό έλεγχο ποιότητας είναι πολλή σημαντική σε κάθε μονάδα υγείας που διεξάγει παρακλινικά τεστ για να εγγυηθεί η ασφάλεια του ασθενούς και η αξιοπιστία των αποτελεσμάτων τους. 

ΔΙΑΣΥΝΟΡΙΑΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΤΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΤΗΣ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ. ΠΩΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΒΕΛΤΙΩΘΕΙ.

INT J TUBERC LUNG DIS 21(7):717 Q 2017 The Union http://dx.doi.org/10.5588/ijtld.17.0283

EDITORIAL  Cross-border collaboration in tuberculosis prevention and care in Europe: can we do better?

HEINKE KUNST*† *Blizard Institute, Barts and The London School of Medicine and Dentistry Queen Mary University of London †Department of Respiratory Medicine Barts Health NHS Trust London, UK e-mail: h.kunst@qmul.ac.uk

Η επιδημιολογία της ΤΒ κατά τον WHO στην περιοχή της Ευρώπης έχει αλλάξει. Μέχρι το τέλος του 2015 η Ευρωπαϊκή Ένωση στο σύνολό της έχει δεχτεί πάνω από 1.2 εκατομμύρια νεοαφιχθέντες αιτούντες ασύλου, δηλαδή περισσότερο από το διπλάσιο του αριθμού που καταγράφηκε το 2014. Το πλάνο δράσης για την υγεία των προσφύγων και των μεταναστών προτείνει διαπεριφερειακή και διεθνούς εμβέλειας συνεργασία όχι μόνο για να δημιουργηθεί μια αλυσίδα επικοινωνίας και για να γίνει ανταλλαγή πληροφοριών που θα βοηθήσουν τις χώρες μέλη να μοιραστούν εμπειρίες και καλή ιατρική πρακτική αλλά επίσης και για να εντοπιστούν παρεμβάσεις που δεν είναι αρκετά επιτυχείς. Η μετανάστευση έχει δώσει γένεση σε ένα αυξανόμενο ποσοστό ασθενών με ΤΒ με ξενική καταγωγή σε πολλές χώρες της Ευρώπης και αυτό μπορεί να διακινδυνεύσει το επίτευγμα των στρατηγικών στόχων του τέλους της ΤΒ από τον WHO για το 2030 στην περιοχή.

Ο WHO δίνει έμφαση στο ότι όλοι οι μετανάστες ανεξαρτήτως νομικής υπόστασης θα πρέπει να έχουν πλήρη πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες για πρόληψη, διάγνωση και φροντίδα της ΤΒ, τονίζοντας ότι τα άτομα που διαγιγνώσκονται με ΤΒ πρέπει να θεραπεύονται ταχέως και ότι οι μετανάστες από χώρες με υψηλή σε χώρες με χαμηλή επίπτωση ΤΒ πρέπει να υποβάλλονται σε συστηματικό ιατρικό έλεγχο για ΤΒ.

Για το θέμα ΤΒ και μετανάστευση έχουν περιγραφεί εθνικά προγράμματα ΤΒ από αρκετές χώρες με χαμηλή επίπτωση ΤΒ - Αυστραλία, Ιταλία, Νορβηγία, Ολλανδία, Βρετανία και ΗΠΑ -  όπως επίσης έχουν αξιολογηθεί οι εμπειρίες τους από την διασυνοριακή συνεργασία όσον άφορα την πρόληψη και την φροντίδα της ΤΒ. Ένα πλαίσιο για την διασυνοριακή συνεργασία και έλεγχο της ΤΒ έχει προταθεί και το οποίο αποτελείται από τρία μέρη:

Α: συνέχιση της φροντίδας και για την ενεργό και για τη λανθάνουσα λοίμωξη διασυνοριακά (επικοινωνία μεταξύ ειδικών και εργαστηρίων)

Β: διαχείριση των διαφορετικών επιδημιολογικών δεδομένων και παραγόντων κινδύνου (ιατρικός έλεγχος για ενεργό και λανθάνουσα ΤΒ στη χώρα φιλοξενίας)

Γ: διασυνοριακός έλεγχος ΤΒ (έρευνες επαφών και επιδημιών)

Περιγράφεται σαν χρήσιμο εργαλείο για τον διασυνοριακό έλεγχο και φροντίδα της ΤΒ πχ το US TB net, το οποίο είναι μέρος ενός ιατρικού δικτύου που αφορά τους μετανάστες στις ΗΠΑ το οποίο υποστηρίζει τη φροντίδα της ενεργού και λανθάνουσας λοίμωξης διασυνοριακά όπως επίσης και το WHO/European Respiratory Society Consilium το οποίο στοχεύει στη διευκόλυνση της συνεργασίας για τη φροντίδα της ΤΒ στην Ευρώπη.

Η δημιουργία διεθνών υπηρεσιών για την φροντίδα της ΤΒ αλλά και τον έλεγχό της στην Ευρώπη είναι ουσιαστική καθώς επιτρέπει όχι μόνο αποτελεσματικούς και αποδοτικούς διεξόδους για τον ασθενή , αποφεύγοντας επαναλήψεις διαγνωστικών διαδικασιών για ασθενείς που περνούν τα σύνορα, αλλά και γιατί παρέχει καλύτερη διασυνοριακή διαχείριση γι' αυτούς που είναι ήδη σε θεραπεία για ΤΒ ώστε να αποφευχθεί η διακοπή της θεραπείας. Η βελτιωμένη διασυνοριακή συνεργασία είναι σημαντική ειδικά στη διαχείριση της πολυανθεκτικής φυματίωσης (MDR), διασφαλίζοντας ταχεία διάγνωση, επαρκή μη διακοπτόμενη θεραπεία για MDR ΤΒ και πρόληψη της διασποράς της MDR TB μεταξύ των μεταναστών μέσω πρώιμων επιδημιών με έρευνα των επαφών τους.  

References

1 The International Organisation for Migration. Fact sheets 2015. Geneva, Switzerland: IOM, 2015. https://www.iom.int/news/ iom-releases-global-migration-trends-2015-factsheet. Accessed April 2017. 2 WHO Regional Office for Europe. Regional Committee for Europe 66th Session. Strategy and action plan for refugee and migrant health in the WHO European Region. EUR/RC66/8þ EUR/RC66/Conf.Doc./4. Copenhagen, Denmark: WHO EURO, 2016. http://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0004/ 314725/66wd08e_MigrantHealthStrategyActionPlan_160424. pdf Accessed April 2017. 3 WHO Regional Office for Europe. Interregional workshop for tuberculosis control and care among refugees and migrant populations. Catania, Italy. Copenhagen, Denmark: WHO EURO, 2016. http://www.euro.who.int/en/health-topics/ communicable-diseases/tuberculosis/publications/2016/ interregional-workshop-for-tuberculosis-control-and-careamong-refugees-and-migrant-populations-2016 Accessed April 2017 4 Dara M, Sulis G, Centis R, et al. Cross-border collaboration for improved tuberculosis prevention and care: policies, tools and experiences. Int J Tuberc Lung Dis 2017; 21: 727–736. 5 Fiebig L, Kohl T A, Popovici O, et al. A joint cross-border investigation of a cluster of multidrug-resistant tuberculosis in Austria,RomaniaandGermanyin2014usingclassic,genotyping and whole genome sequencing methods: lessons learnt. Euro Surveill 2017; 22(2). 6 Hargreaves S, Lonnroth K, Nellums L B, et al. Multidrugresistant tuberculosis and migration to Europe. Clin Microbiol Infect 2017; 23: 141–146.

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΑΡΘΡΟΥ

Μ. ΓΙΑΝΝΑΚΑΚΗ ,ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΗ ΒΙΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ

Ε.Δ.ΒΟΓΙΑΤΖΑΚΗΣ  ΣΥΝΤ. ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΒΙΟΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΜΥΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΩΝ ΓΝΝΘΑ «Η ΣΩΤΗΡΙΑ»