1ο Εξάμηνο 2012 | 1ο Εξάμηνο 2013 | |||
E. coli | K. pnemoniae | E. coli | K. pneumoniae | |
Ampicillin | 52/75 63% | 177/177 100% | 92/115 80% +17% | 158/158 100% |
Quinolones | 26/75 34% | 83/177 46% | 57/115 49% +16% | 86/158 54% +8% |
ESBL | 9/75 12% | 66 /177 37% | 23/115 20% +8% | 60/158 38% +1% |
MBL | - | 38/177 21% | - | 40/158 25% +4% |
Στατιστικά αντοχής συχνοτέρων πολυανθεκτικών Gram(-) βακτηρίων στο ΝΝΘΑ ‘Η ΣΩΤΗΡΙΑ’ για τα έτη 2012 – 2013
1ο Εξάμηνο 2012 | 1ο Εξάμηνο 2013 | |||||
K. pneumoniae | P. aeruginosa | A. baumannii | K. pneumoniae | P. aeruginosa | A. baumannii | |
Imipenem MDR strains | 81/273 29% | 83/253 32% | 172/172 100% | 100/235 42% +13% | 71/215 33% +1% | 172/172 100% |
Colimycin PDR strains | 29/273 10% | 4/253 1.5% | 11/172 6% | 20/235 8.5% -1.5% | 3/215 1% -0.5% | 7/172 4% -2% |
Υπεύθυνοι Ιατροί Μικροβιολογικού Τμήματος
Λ. Μωραΐτου, Βιοπαθολόγος Επιμ. Α΄ ΕΣΥ
Μ. Μακαρώνα, Βιοπαθολόγος Δ/ντρια ΕΣΥ
Συλλογή δεδομένων
Δ. Τσιάκος, Τεχνολόγος Ιατρικών Εργαστηρίων
Ι. Κοκκόλη, Παρασκευαστής Ιατρικών Εργαστηρίων
Σ. Τριανταφύλλου, Τεχνολόγος Ιατρικών Εργαστηρίων
Α. Αλευράς, Παρασκευαστής Ιατρικών Εργαστηρίων
Μ. Βούτου, Παρασκευαστής Ιατρικών Εργαστηρίων
Θ. Κιούση, Τεχνολόγος Ιατρικών Εργαστηρίων
Γραμματειακή Υποστήριξη
Ε. Τσουνάκου, Γραμματέας
Σχόλια
΄Ως ένδειξη προσήλωσης στην προαγωγή της ποιότητας των υπηρεσιών υγείας, το μικροβιολογικό εργαστήριο του ΝΝΘΑ 'Η Σωτηρία', παρείχε δεδομένα αντοχής αφ'ενός μεν των εντεροβακτηριακών που απομονώθηκαν σε καλλιέργειες ούρων και αφ'ετέρου των πολυανθεκτικών στελεχών Klebsiella, Pseudomonas και Acinetobacter. Τα δεδομένα αυτά αφορούν ασθενείς που νοσηλεύθηκαν ή εξετάσθηκαν στο ΝΝΘΑ και καλύπτουν το 1ο 6μηνο του 2013. Επίσης, παρέχονται πληροφορίες για την αντίστοιχη εικόνα του ίδου 6μήνου του προηγούμενου έτους.
Τα δεδομένα αυτά, επιβεβαιώνουν το πρόβλημα της αντοχής στα αντιμικροβιακά. Μεταξύ 158 στελεχών Klebsiella pneumoniae, κανένα δεν ήταν ευαίσθητο στην αμπικιλλίνη ενώ το 54% είχε απωλέσει την ευαισθησία στις κινολόνες. Όσον αφορά τα στελέχη Escherichia coli, ανησυχητικό είναι το γεγονός της αύξησης της αντοχής σε αμπικιλλίνη και κινολόνες κατά περίπου 20 ποσοστιαίες μονάδες σε ένα έτος. Στο πεδίο των πολυανθεκτικών Gram αρνητικών (που κυρίως αφορούν νοσηλευόμενους ασθενείς, ιδιαίτερα στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας) τα δεδομένα αναδεικνύουν την παγίωση υψηλών επιπέδων αντοχής στις καρβαπενέμες. Πιθανώς, ένα αναδυόμενο πρόβλημα, του οποίου οι μελλοντικές διαστάσεις δεν είναι ακόμη σαφείς, είναι η αντοχή στις πολυμυξίνες. Κατά τρόπο ανησυχητικό περίπου το 10% των στελεχών K.pneumoniae και το 5% των στελεχών Acinetobacter baumannii επιδεικνύουν αντοχή στην κολιστίνη, ενώ τέτοια αντοχή δεν αφορά, επί του παρόντος, στελέχη Pseudomonas aeruginosa.
Τα μικροβιολογικά αυτά δεδομένα έχουν σημαντικές προεκτάσεις όσον αφορά την καθημερινή κλινική πράξη, ιδίως σε τμήματα που νοσηλεύουν βαρέως πάσχοντες. Για παράδειγμα, ποια είναι η ορθότερη εμπειρική αγωγή ασθενούς που εμφανίζει νοσοκομειακή λοίμωξη μετά από ολιγοήμερη παραμονή στο νοσοκομείο; Το ποσοστά των εντεροβακτηριακών που παράγουν ESBL (20% για στελέχη E.coli και 38% για στελέχη K.pneumoniae) και MBL (25% για στελέχη K.pneumoniae) καθιστούν ανασφαλή τη θεραπεία με προωθημένες β-λακτάμες ή ακόμη και καρβαπενέμες.
Σχετικά με το σκέλος της αντοχής των πολυανθεκτικών στελεχών, αντίστοιχες προεκτάσεις υπάρχουν για την εμπειρική κάλυψη ασθενών με νοσοκομειακή σήψη και προδιαθεσικούς παράγοντες για πολυαντοχή. Έχει ακόμη η κολιστίνη την ίδια βαρύτητα ως επιλογή, τη στιγμή που έχει απωλέσει το περίπου το 10% του αντιμικροβιακού της φάσματος (κυρίως μεταξύ των στελεχών K.pneumoniae); Θα μπορούσε η συγχορήγηση γενταμικίνης ή φωσφομυκίνης ή τιγεκυκλίνης να επεκτείνει αποτελεσματικά το φάσμα αυτό;
Υπό το φως αυτών, αλλά αντίστοιχων δεδομένων από άλλα νοσοκομεία, χρειάζονται επειγόντως περισσότερο αναλυτικά στοιχεία αντοχής αλλά και επικαιροποίηση των κατευθυντήριων οδηγιών για την εμπειρική αντιμετώπιση της gram αρνητικής νοσοκομειακής σήψης στον Ελλαδικό χώρο.
______________________________________________________________
Κωνσταντίνος Ποντίκης
Παθολόγος - Εντατικολόγος
Μονάδα Εντατικής Θεραπείας
Α' Πνευμονολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών ΝΝΘΑ 'Η Σωτηρία'
Τηλ.εργασίας: 2107763719, 2107763706