AYLIN WOODWARD, ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟ BUSINESS INSIDER
4 FEB 2020
4 FEB 2020
Ο νέος κοροναϊός που
εξαπλώνεται στην Κίνα φαίνεται να είναι παρόμοιος με τον SARS σε δύο σημαντικά σημεία: Μοιράζονται το
80% των γενετικών κωδικών τους και οι δύο προέρχονται από νυχτερίδες.
Αυτά είναι τα ευρήματα ενός
ζεύγους μελετών που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Nature τη Δευτέρα, και τα οποία εμβαθύνουν ακόμη βαθύτερα
στο γονιδίωμα του κορωναϊού του Wuhan που
έχει μολύνει περισσότερους από 17.000 ανθρώπους και έχει σκοτώσει πάνω από 360
από τον Δεκέμβριο.
"Στην ουσία, είναι μια άλλη
εκδοχή του SARS που
εξαπλώνεται ευκολότερα, αλλά προκαλεί λιγότερες ζημίες", δήλωσε σε ένα
δελτίο τύπου για τις μελέτες αυτές ο Ian
Jones, ένας ιολόγος στο
Πανεπιστήμιο του Reading στο
Ηνωμένο Βασίλειο χωρίς να έχει συσχετιστεί με τη μελέτη.
Αυτές οι ομοιότητες προσφέρουν μια
κάποια ελπίδα.
"Αυτό δείχνει ότι οι
θεραπείες και τα εμβόλια που αναπτύχθηκαν για τον SARS θα πρέπει πιθανολογικά να δουλεύουν και για
τον ιό Wuhan",
πρόσθεσε ο Jones.
«Μια
άλλη έκδοση του SARS»
Πολλοί κοροναϊοί είναι
ζωονοτικές ασθένειες, που σημαίνει ότι μπορούν να εξαπλωθούν σε ανθρώπους από
ζώα. Στην περίπτωση του SARS και του νέου κορωναϊού (επίσημα ονομαζόμενου
2019-nCoV), οι νυχτερίδες ήταν οι αρχικοί ξενιστές.
Έπειτα μόλυναν άλλα ζώα μέσω
των περιττωμάτων ή του σάλιου τους και οι ανυποψίαστοι διαβιβαστές μετέδωσαν
τον ιό στους ανθρώπους.
"Ο 2019-nCoV είναι ένας
ιός των νυχτερίδων και ο SARS-CoV, ο οποίος προκάλεσε επιδημία το 2002 και το
2003, είναι ο πιο στενός συγγενής του που έχει παρατηρηθεί προηγουμένως στους
ανθρώπους", δήλωσε ο Jones.
Μεταξύ του Νοεμβρίου 2002 και
του Ιουλίου 2003, ο SARS σκότωσε 774 άτομα και μόλυνε 8.098 σε 29 χώρες.
Για να προσδιοριστεί η
προέλευση του νέου κορωναϊού, οι επιστήμονες εξέτασαν τα πλήρη γονιδιώματα των
δειγμάτων κοροναϊού που συλλέχθηκαν από ασθενείς στο αρχικό στάδιο της
εξάπλωσης.
Στην πρώτη μελέτη, μια ομάδα με
επικεφαλής τους επιστήμονες του Ινστιτούτου Ιολογίας της Wuhan εξέτασε δείγματα
ιού από επτά ασθενείς που ανέφεραν αρχικά περιπτώσεις σοβαρής πνευμονίας. Έξι
από τους ασθενείς είχαν εργαστεί στην χονδρική αγορά θαλασσινών Huanan στη
Wuhan της Κίνας, η οποία πιστεύεται ότι είναι εκεί όπου ξεκίνησε η εξάπλωση τον
Δεκέμβρη.
Περίπου το 70% των δειγμάτων
ήταν σχεδόν πανομοιότυπα μεταξύ τους και η γενετική αλληλουχία τους ήταν 79,5%
παρόμοια με τον SARS.
Οι ερευνητές πίσω από αυτή τη
μελέτη διαπίστωσαν επίσης ότι ο 2019-nCoV είναι σχεδόν πανομοιότυπος με άλλους
κοροναϊούς που κυκλοφορούν σε πληθυσμούς κινέζικων νυχτερίδων - το 96% των
γενετικών κωδικών τους ταιριάζει.
Μια δεύτερη μελέτη, με
επικεφαλής τους επιστήμονες του Πανεπιστημίου Fudan στη Σαγκάη και το Κινεζικό
Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, εξέτασε έναν άνδρα 41 ετών που εργαζόταν
επίσης στην αγορά. Είχε εξεταστεί σε νοσοκομείο της Wuhan στις 26 Δεκεμβρίου με
συμπτώματα αναπνευστικής νόσου και πυρετό.
Μια ανάλυση του ιού που τον
μόλυνε έδειξε ότι είναι 89% παρόμοιος με μια ομάδα κοροναϊών που μοιάζουν με τον
SARS, και που ονομάζονται βήτα καροναϊοί, που είχαν βρεθεί στο παρελθόν σε
κινέζικες νυχτερίδες.
Πώς
οι coronaviruses μεταπηδούν στους ανθρώπους
Ο Vincent Munster, ένας ιολόγος
στα Rocky Mountain Laboratories, ανέφερε μια προηγούμενη φορά στο Business
Insider ότι μόνο οι βήτα κορωναϊοί μπορούν να κάνουν το άλμα στους ανθρώπους
και να φωλιάσουν στις αναπνευστικές οδούς τους.
Αυτό συμβαίνει επειδή δεν έχουν
όλοι οι κορωναϊοί το ίδιο σχήμα. Το κυκλικό κέλυφος του ιού είναι επικαλυμμένο
με πρωτεΐνες σχήματος ακίδας που το βοηθούν να συνδέεται με το κύτταρο του
ξενιστή. Εάν το σχήμα των ακίδων δεν ταιριάζει με τους υποδοχείς στα κύτταρα
του δυνητικού ξενιστή, ο ιός δεν μπορεί να διασπαρεί.
Αλλά και όταν μεταλλάσσεται ένας
κορωναϊός, το σχήμα αυτών των πρωτεϊνών αλλοιώνεται και αυτό μερικές φορές
επιτρέπει στον ιό να προσεγγίζει έναν νέο ξενιστή (μετάδοση από είδος σε είδος).
Ο Zheng-Li Shi, ο κύριος
συγγραφέας της μελέτης που εξέτασε επτά δείγματα ιού, έδειξε ότι τόσο ο SARS όσο και ο νέος κοροναϊός
μπορούν να προσδεθούν στον ίδιο υποδοχέα, που ονομάζεται ACE2, βαθιά στους
πνεύμονες των ανθρώπων. Αυτό μπορεί να εξηγεί τα συμπτώματα των ασθενών που
ομοιάζουν με πνευμονία.
Η
ομοιότητα του νέου ιού με τον SARS θα μπορούσε να είναι ένα καλό σημάδι μεταμφίεσης
Επειδή ο SARS και ο κορωναϊός
Wuhan συνδέονται με τα ανθρώπινα κύτταρα με τον ίδιο τρόπο, οι συγγραφείς των
νέων μελετών λένε ότι πιθανώς οι θεραπείες για τους πρώτους θα μπορούσαν να
λειτουργήσουν και για τους τελευταίους.
Δεν έχει αναπτυχθεί ειδική
θεραπεία ή εμβόλιο για τον SARS ή γι' αυτόν τον κορωναϊό, αλλά οι ερευνητές
έχουν εργαστεί πάνω σε ορισμένα φάρμακα και προκλινικά εμβόλια για τον SARS.
Αυτό το έργο θα μπορούσε πιθανόν να εφαρμοστεί και σε αυτόν τον ιό, έγραψαν ο
Shi και οι συν-συγγραφείς της μελέτης.
Ωστόσο, ανέφεραν ότι η
ικανότητα χρήσης αντισωμάτων SARS για τη θεραπεία του 2019-nCoV πρέπει ακόμα να
επιβεβαιωθεί - προς το παρόν είναι απλώς μια υπόθεση.
Οι συγγραφείς της μελέτης
πρότειναν επίσης δυο άλλους πιθανούς τρόπους αντιμετώπισης του νέου κορωναϊού.
Οι ασθενείς που έχουν ήδη
μολυνθεί με 2019-nCoV έχουν παραγάγει αντισώματα - πρωτεΐνες που
χρησιμοποιούνται από το ανοσοποιητικό μας σύστημα για την καταπολέμηση των
βακτηρίων και των ιών - που «έχουν τη δυνατότητα εξουδετέρωσης του ιού»,
έγραψαν.
Ένας άλλος τύπος αντισώματος
κορωναϊού που παράγεται στα άλογα έχει επίσης δείξει ότι εξουδετερώνει τον
2019-nCoV, πρόσθεσαν οι συγγραφείς. Αυτό το αντίσωμα από άλογο είχε επίσης
κάποτε χρησιμοποιηθεί για την καταπολέμηση του ιού SARS.
Η
μοναδική απειλή των νυχτερίδων
Όλοι οι κορωναϊοί δεν είναι
θανατηφόροι - αυτοί που είναι ενδημικοί στους ανθρώπους, όπως το κοινό
κρυολόγημα, συχνά θεωρούνται ασήμαντοι. Οι κορωναϊοί που ενέχουν κίνδυνο
πανδημίας, ωστόσο, είναι αυτοί που ενδημούν σε ζώα.
"Επειδή αυτοί οι ιοί δεν
έχουν κυκλοφορήσει στον άνθρωπο πριν, η ειδική ανοσία σε αυτούς τους ιούς
απουσιάζει στους ανθρώπους", δήλωσε στο Business Insider ο Bart Haagmans,
ιολόγος στο ιατρικό κέντρο Erasmus στο Ρότερνταμ της Ολλανδίας.
Οι
νυχτερίδες, συγκεκριμένα, ήταν οι αρχικοί ξενιστές του Ebola, του SARS, του
αναπνευστικού συνδρόμου της Μέσης Ανατολής (MERS), μεταξύ άλλων.
"Αυτή η επιδημία
υπογραμμίζει τη συνεχιζόμενη ικανότητα μεταδόσεως των ιών από τα ζώα ώστε να
προκαλέσουν σοβαρή νόσο στους ανθρώπους", γράφουν οι συντάκτες της
δεύτερης μελέτης.
Ένα
ενδιάμεσο είδος- μυστήριο
Οι εμπειρογνώμονες δεν έχουν
ακόμη επιβεβαιώσει τα ζωικά είδη που επέτρεψαν στον νέο κοροναϊό να εξαπλωθεί
από τις νυχτερίδες στους ανθρώπους.
"Εξακολουθούμε να μην
γνωρίζουμε αν ένα άλλο είδος χρησίμευσε ως
ενδιάμεσος ξενιστής για να ενισχύσει τον ιό (και ίσως ακόμη και για να το
φέρει στην αγορά), ούτε για το ποιό
είδος θα μπορούσε να είναι αυτός ο ξενιστής", δήλωσε σε δελτίο τύπου
για την έρευνα ο Michael Skinner, ιολόγος στο Imperial College London που δεν
σχετιζόταν με καμία μελέτη του Nature.
Αλλά η νέα μελέτη του Shi και
των συναδέλφων προσφέρει κάποιες ενδείξεις.
Η γενετική πληροφορία του νέου
coronavirus δείχνει ότι μπορεί να δεσμεύεται στον υποδοχέα ACE2 στους
ανθρώπους, καθώς και στον ίδιο υποδοχέα σε νυχτερίδες, χοίρους και ένα
θηλαστικό που μοιάζει με νυφίτσα που χρησιμεύουν ως ενδιάμεσα είδη για τον
SARS.
Αυτές οι πληροφορίες, σε
συνδυασμό με την ομοιότητα του ιού με άλλους κορωναϊούς νυχτερίδας,
υποδεικνύουν ότι αυτά τα τρία είδη είναι πιθανοί διαβιβαστές.
"Η άμεση μετάδοση του CoVs
από τις νυχτερίδες στους ανθρώπους είναι επίσης θεωρητικά δυνατή", σύμφωνα
με το Κέντρο Ασφάλειας Υγείας του Johns Hopkins.
Στις 22 Ιανουαρίου, μια ομάδα
επιστημόνων που εξέδωσαν το Journal of Medical Virology πρότειναν ότι τα
ενδιάμεσα είδη στην επιδημία του coronavirus θα μπορούσαν να είναι τα κινέζικα φίδια
cobra. Αλλά ο Skinner είπε ότι αυτές οι νέες πληροφορίες για το γονιδίωμα του
ιού δείχνουν ότι αυτός ο ιός «δεν είναι πραγματικά συμβατός με μερικούς από τους
πιο εξωτικούς ξενιστές που είχαν εξεταστεί νωρίτερα από την επιδημία».
Ο μόνος τρόπος να σιγουρευτεί
κανείς από πού προήλθε ο ιός, ωστόσο, είναι να πάρει δείγματα DNA από ζώα που
πωλούνται στην βροχερή αγορά θαλασσινών Huanan και από τις νυχτερίδες στην
περιοχή.